Τριμελούς Εφετείου Αθηνών 2238/2023
Τριμελές Εφετείο Αθηνών
Αριθ. 2238/2023
Δικαστής: Κ. Ράπτη, Πρόεδρος Εφετών
Εισηγήτρια: Ε. Νικολάου, Εφέτης
Δικηγόροι: Δ.-Κ. Τζαβάρα, Ν. Μπαλάτης
Αγωγή προσβολής προσωπικότητας λόγω παρεμπόδισης της θέας προς το παρακείμενο δάσος, του ηλιασμού, του φωτισμού και όχλησης από ρύπους όμορου ακινήτου με σωρευμένο αίτημα αποζημίωσης λόγω μείωσης της αξίας του ακινήτου λόγω πολεοδομικών παραβάσεων της νεοανεγερθείσας παρακείμενης οικοδομής. Η πολεοδομική τακτοποίηση του ακινήτου σύμφωνα με τους ν. 4178/2013 & ν. 4495/2017 δεν αίρει τις παράνομες αστικά πράξεις. Απόρριψη της αγωγής διότι οι εν λόγω παραβάσεις δε μειώνουν ουσιωδώς την οπτική επαφή του ακινήτου προς το δάσος, τον ηλιασμό και το φωτισμό του, λαμβάνοντας υπ’όψιν τη μη υπέρβαση του περιγράμματος του νεοανεγερθέντος ακινήτου, την υψομετρική τους διαφορά, τη θέση των δύο ακινήτων, τη μεταξύ τους απόσταση σε σχέση με το όμορο δάσος, τα οποία δεν επιφέρουν οποιαδήποτε άλλη όχληση ή ρύπανση [Άρθρ. 24 § 1 Σ, 57, 59, 914, 966, 967, 968-970, 989, 1108, ΑΚ, 1, 9 ν. 1577/1986 (ΓΟΚ ήδη ν. 4607/2012), 9, 10, 11, 24, 25, 28, 30 ν. 4178/2013, 96 ν. 4595/ 2017].
[…] I. Κατά το άρθρο 57 ΑΚ «όποιος προσβάλλεται παράνομα στην προσωπικότητά του έχει δικαίωμα να απαιτήσει να αρθεί η προσβολή και να μην επαναληφθεί στο μέλλον». Με τη διάταξη του άρθρου 57 ΑΚ η προστασία του δικαίου εκτείνεται και στους συντελεστές εκείνους που αποτελούν την ατομικότητα του προσώπου, είτε αυτοί αναφέρονται στην φυσική του υπόσταση (ζωή, σωματική ακεραιότητα, υγεία), είτε στην πνευματική, ηθική ή κοινωνική του ατομικότητα. Στην έννοια της προσωπικότητας περιέχονται όλες εκείνες οι αστάθμητες αξίες, που απαρτίζουν την ουσία του ανθρώπου και προστατεύονται όλα τα αγαθά που τη συγκροτούν, δηλαδή, μεταξύ άλλων, α) στοιχεία αναφορικά με τη ζωή, τη σωματική ακεραιότητα και την υγεία του προσώπου (σωματικά αγαθά), β) στοιχεία αναγόμενα στον ψυχικό και συναισθηματικό κόσμο του ανθρώπου (ψυχικά αγαθά), γ) στοιχεία σχετικά με την ελευθερία προς ανάπτυξη της προσωπικότητας, δ) στοιχεία συνδεόμενα με την τιμή του προσώπου, ε) στοιχεία του ιδιωτικού βίου και της σφαίρας του απορρήτου. Στην έννοια δε του δικαιώματος επί της προσωπικότητας περιλαμβάνονται όλα τα άυλα αγαθά, τα οποία είναι αναπόσπαστα συνδεδεμένα με το πρόσωπο και ανήκουν σ’ αυτό, όπως είναι και η κοινωνική ατομικότητα του ανθρώπου. Από τα ανωτέρω απορρέει και το δικαίωμα χρήσης των κοινών και κοινόχρηστων πραγμάτων (άρθρα 966, 967, 968-970 ΑΚ), που εντάσσονται στην ευρύτερη έννοια του περιβάλλοντος και συμπίπτουν σε ευρεία κλίμακα με τα σημαντικότερα περιβαλλοντικά αγαθά, συνιστώντας τόσο προϋπόθεση ζωής, όσο και στοιχεία για την εξασφάλιση ποιότητας ζωής. Από τα ανωτέρω συνάγεται επίσης ότι η απόλαυση ενός ήρεμου περιβάλλοντος ελεύθερου από ρύπους είναι και αυτή μία έκφανση του δικαιώματος επί της προσωπικότητας. Προσβολή ως προς αυτήν την πλευρά του όλου δικαιώματος μπορεί να προκαλείται και όταν διαταράσσεται η ωφέλεια από την απόλαυση του φυσικού περιβάλλοντος, όσον αφορά την ατμόσφαιρα, με την εκπομπή ρύπων, όπως καπνού, αναθυμιάσεων, αλλά και θορύβων (ηχορύπανση). Εάν η εκπομπή είναι τόσο ισχυρή ώστε να απειλεί και την υγεία των κοινωνών, τότε επέρχεται προσβολή και ως προς μία επιπλέον έκφανση του γενικού δικαιώματος της προσωπικότητας, εκείνης που αφορά το ειδικότερο δικαίωμα στην υγεία (ΑΠ 43/2016, ΑΠ 1574/2014 ΤΝΠ Νόμος). Ειδικότερα, η προσωπικότητα του ανθρώπου γεννάται και αναπτύσσεται ακώλυτα μέσα σε ένα «ζωτικό χώρο» που αποτελείται κατ’ αρχήν από τα εκτός συναλλαγής πράγματα, δηλαδή κατά το άρθρο 966 ΑΚ, α) τα κοινά σε όλους (όπως π.χ. ο ατμοσφαιρικός αέρας, ο ήλιος και η θάλασσα), β) τα κοινόχρηστα (όπως, ενδεικτικώς κατ’ άρθρο 967 ΑΚ, τα ελευθέρως και συνεχώς ρέοντα ύδατα, οι δρόμοι, οι πλατείες, οι αιγιαλοί κ.λπ.) και γ) τα προορισμένα για την εξυπηρέτηση δημόσιων, δημοτικών, κοινοτικών ή θρησκευτικών σκοπών. Στην έννοια του αναγκαίου στην ανθρώπινη προσωπικότητα ζωτικού χώρου εντάσσονται και άλλα περιβαλλοντικά αγαθά μη υπαγόμενα εκ πρώτης όψεως στις ανωτέρω κατηγορίες, όπως είναι η αισθητική του τοπίου και η προσήκουσα πολεοδομική ανάπτυξη με σεβασμό στο φωτισμό και τον αερισμό. Η ακώλυτη απόλαυση της χρήσης και της ωφέλειας των αγαθών, που συναποτελούν το ζωτικό περιβαλλοντικό χώρο για την ανάπτυξη της ανθρώπινης προσωπικότητας, συνιστά αυτοτελή έκφανση του δικαιώματος της προσωπικότητας, που προστατεύεται από τις διατάξεις των άρθρων 57 και 59 ΑΚ. Προσβολή της ειδικότερης αυτής πλευράς του δικαιώματος επί της προσωπικότητας επέρχεται, όταν διαταράσσεται στοιχείο του ζωτικού χώρου από τα ανωτέρω αναφερόμενα, ώστε είτε να καταργείται εξ ολοκλήρου, είτε να αλλοιώνεται δυσμενώς η κοινή ωφέλεια που πηγάζει από την χρήση του (ΑΠ 1185/2022, ΑΠ 463/2021, ΑΠ 43/2016 ΤΝΠ Νόμος, I. Καράκωστας, Το Δίκαιο της Προσωπικότητας, έκδ. 2012, σ. 138 επ.). Ειδικότερα, το δικαίωμα του ανθρώπου στη χρήση και την απόλαυση της ωφέλειας του ζωτικού χώρου του, αποτελεί την ιδιωτικού δικαίου έκφανση της κατοχύρωσης από το άρθρο 24 § 1 του Συντάγματος, του κοινωνικού δικαιώματος στο περιβάλλον, που τριτενεργεί στις ιδιωτικές έννομες σχέσεις μέσω των διατάξεων των άρθρων 57 και 966 επ. ΑΚ. Η προστασία του δικαιώματος της προσωπικότητας μέσω των ανωτέρω διατάξεων του ΑΚ, απαιτεί τη συνδρομή των εξής προϋποθέσεων: α) Προσβολή του δικαιώματος χρήσης που συνίσταται στη διατάραξη από τρίτους κάποιου περιβαλλοντικού στοιχείου κατά τέτοιο τρόπο, ώστε να αλλοιώνεται ή να καταργείται η κοινή ωφέλεια που πηγάζει από τη χρήση του συγκεκριμένου πράγματος ή προσβολή της υγείας (σωματικής ή ψυχικής) του προσώπου, β) παράνομος χαρακτήρας της προσβολής, δηλαδή ύπαρξη συμπεριφοράς αντίθετης με τις επιταγές ή απαγορεύσεις της έννομης τάξης, που προσβάλλει την κοινή χρήση ή την κοινή ωφέλεια κοινού σε όλους ή κοινόχρηστου πράγματος ή τη σωματική ή την ψυχική υγεία του ατόμου. Τούτο συμβαίνει, κατά την κρατούσα άποψη, όταν η προσβολή γίνεται κατά παράβαση ρητής διάταξης νόμου ή γίνεται χωρίς δικαίωμα ή επιχειρείται κατ’ ενάσκηση δικαιώματος, το οποίο είτε είναι μικρότερης σπουδαιότητας από πλευράς έννομης τάξης, είτε ασκείται υπό περιστάσεις που καθιστούν καταχρηστική την άσκησή του, κατ’ άρθρο 281 ΑΚ και 25 § 3 του Συντάγματος (ΑΠ 1085/2014, ΑΠ 1231/2014, ΑΠ 1216/2014 ΤΝΠ Νόμος). Η αξίωση που απορρέει από την προσβολή του πιο πάνω δικαιώματος συνίσταται, εκτός των άλλων, στην άρση της τελευταίας και την παράλειψή της στο μέλλον, εφόσον υπάρχει βάσιμη απειλή επικείμενης προσβολής (προληπτική αξίωση για παράλειψη). Για την άσκηση των παραπάνω αξιώσεων νομιμοποιείται ο χρήστης του συγκεκριμένου πράγματος ή το πρόσωπο (ως προς τα σωματικά ή ψυχικά αγαθά) που υπέστη την προσβολή, ο οποίος, στην πρώτη περίπτωση, θα πρέπει να βρίσκεται σε ορισμένη τοπική σχέση με το αντίστοιχο περιβαλλοντικό αγαθό (ΑΠ 43/2016 ό.π.). Περαιτέρω, ως προς τις αξιώσεις που κατά τα ανωτέρω γεννώνται από την προσβολή της προσωπικότητας, γίνεται δεκτό ότι ως άρση της προσβολής νοείται ο άμεσος παραμερισμός της πράξης που συνιστά την προσβολή, ώστε να επανέλθει η προηγούμενη κατάσταση. Η άρση επομένως προϋποθέτει ότι η πράξη της προσβολής είναι παρούσα και ενεργή (ΕφΠατ 22/2022, ΕφΠειρ 576/2020 ΤΝΠ Νόμος, ΕφΛ 431/ 2000 Αρμ 2001. 457). Αν η πράξη έχει συντελεστεί και παραμένουν τα αποτελέσματα της προσβολής, δεν νοείται άρση της προσβολής με την έννοια του άρθρου 57 ΑΚ, αλλά γεννώνται αξιώσεις με αποκαταστατικό χαρακτήρα (ικανοποίηση ηθικής βλάβης, αποζημίωση) (Απόστολος Γεωργιάδης σε ΣΕΑΚ άρθρο 57 αριθ 36). Ακόμη, η παράνομη προσβολή δεν απαιτείται να είναι επιπλέον και υπαίτια. Δηλαδή, ο νόμος παρέχει στο θιγόμενο και σε βάρος εκείνου που προκαλεί την προσβολή, αξίωση για άρση της προσβολής και για μη επανάληψή της στο μέλλον ανεξάρτητα από τη συνδρομή υπαιτιότητας (αντικειμενική ευθύνη) (ΑΠ 1085/2014, ΑΠ 1231/2014 ό.π., I. Καράκωστα, ό.π., σ. 143). Εξάλλου, στην περίπτωση προσβολής της προσωπικότητας, ως ήδη αναφέρθηκε, αξίωση αποζημίωσης σύμφωνα με τις διατάξεις για τις αδικοπραξίες δεν αποκλείεται, όπως και αξίωση για ικανοποίηση ηθικής βλάβης (άρθρα 57 και 59 ΑΚ). Από δε τον συνδυασμό των διατάξεων των άρθρων 914, 297, 298 και 330 ΑΚ προκύπτει ότι για τη θεμελίωση της αδικοπρακτικής ευθύνης, απαιτείται παράνομη συμπεριφορά προσώπου, η οποία συνίσταται σε παράνομη ενέργειά του ή παράλειψη, που ενέχει προσβολή δικαιώματος ή προστατευόμενου από το νόμο συμφέροντος άλλου προσώπου, ότι η παράνομη αυτή συμπεριφορά να οφείλεται σε δόλο ή αμέλεια και να προκλήθηκε απ’ αυτήν θετική ή αποθετική ζημία άλλου προσώπου, η οποία τελεί σε αιτιώδη με αυτή συνάφεια. Ο παράνομος ή μη χαρακτήρας κάθε πράξης ή παράλειψης κρίνεται με βάση το νομικό καθεστώς που κρατεί κατά το χρόνο που αυτές συντελούνται, πλην όμως αυτός εκλείπει αν αρθεί με μεταγενέστερο νόμο αναδρομικά (ΟλΑΠ 28/1993 ΕλλΔνη 1993. 350, ΑΠ 1516/2013 ΤΝΠ Νόμος). Για να υπάρξει, όμως, αδικοπρακτική ευθύνη και, συνακόλουθα, δικαίωμα αποζημίωσης σε περίπτωση προσβολής ατομικού συμφέροντος, απαιτείται η παραβιαζόμενη υπαιτίως διάταξη να είναι, κατά το γράμμα της ή τον σκοπό του νομοθέτη, προστατευτική του προσβαλλόμενου ατομικού συμφέροντος ή τουλάχιστον και τούτου (ΑΠ 535/2012 ΝοΒ 2012. 1969, ΑΠ 370/2010 ΕλλΔνη 2012. 1305). Η παράβαση, επομένως, διάταξης που τέθηκε αποκλειστικά για την προστασία του γενικού συμφέροντος μόνο δεν γεννά δικαίωμα αποζημίωσης, ούτε στην περίπτωση κατά την οποία με την εν λόγω διάταξη εμμέσως προστατεύεται και το θιγόμενο με την παράβαση ατομικό συμφέρον, το οποίο όμως δεν εσκόπησε να προστατεύσει ο νομοθέτης. Εξάλλου, κατά τη διάταξη του άρθρου 24 § 1 του ισχύοντος Συντάγματος, η προστασία του φυσικού και πολιτιστικού περιβάλλοντος αποτελεί υποχρέωση του Κράτους και δικαίωμα του καθενός. Για τη διαφύλαξή του το Κράτος έχει υποχρέωση να παίρνει ιδιαίτερα προληπτικά ή κατασταλτικά μέτρα. Έτσι, επιβάλλεται να γίνεται η χωροταξική αναδιάρθρωση της χώρας και η ανάπτυξη και πολεοδόμηση των οικιστικών εν γένει περιοχών με κριτήρια την εξυπηρέτηση της λειτουργικότητας και ανάπτυξης των οικισμών, λαμβανομένων των κατάλληλων μέτρων προς αναβάθμιση και αποφυγή επιδείνωσης του οικιστικού περιβάλλοντος (ΣτΕ 4004/2004, ΣτΕ 2821/1999 ΤΝΠ Νόμος). Σε εκτέλεση των Συνταγματικών αυτών επιταγών εκδόθηκε ο ν. 1577/1985 Γενικός Οικοδομικός Κανονισμός (ΓΟΚ) (ήδη αντικατασταθείς από τον ν. 4067/2012), ο οποίος κατά ρητή διάταξή του στο άρθρο 1, έχει ως σκοπό τον καθορισμό όρων, περιορισμών και προϋποθέσεων για την εκτέλεση οποιοσδήποτε κατασκευής εντός ή εκτός των εγκεκριμένων σχεδίων πόλεων ή οικισμών, ώστε να προστατεύεται το φυσικό, οικιστικό και πολιτιστικό περιβάλλον, καθώς και να εξυπηρετείται το κοινωνικό συμφέρον. Με το άρθρο 9 του νόμου αυτού έχουν θεσπισθεί νόμιμοι περιορισμοί του δικαιώματος κυριότητας του κυρίου του ακινήτου ως προς την τοποθέτηση του υπό ανέγερση κτιρίου στο ακίνητο, την απόσταση του από το όριο του ακινήτου και το μέγιστο επιτρεπόμενο ύψος του, το οποίο ορίζεται σε συνάρτηση με τον επιτρεπόμενο συντελεστή δόμησης της περιοχής. Επίσης, στο άρθρο 22 του ιδίου νόμου ορίζεται ότι για την εκτέλεση οποιοσδήποτε εργασίας δόμησης εντός ή εκτός οικισμού απαιτείται οικοδομική άδεια της αρμόδιας πολεοδομικής υπηρεσίας (§ 1 εδ. α'), ότι κάθε κατασκευή, που εκτελείται χωρίς άδεια ή καθ’ υπέρβαση της άδειας, ή με βάση άδεια που ανακλήθηκε, ή κατά παράβαση των σχετικών διατάξεων, είναι αυθαίρετη και υπάγεται στις σχετικές για τα αυθαίρετα διατάξεις του ν. 1337/1983, όπως ισχύουν (§ 3 εδ. α') και ότι αυθαίρετη κατά το προηγούμενο εδάφιο κατασκευή, η οποία δεν παραβιάζει τις ισχύουσες πολεοδομικές διατάξεις ή αυτές που ίσχυαν κατά τον χρόνο κατασκευής της, είναι δυνατόν να νομιμοποιηθεί ύστερα από έκδοση ή αναθεώρηση της οικοδομικής άδειας (§ 3 εδ. β'), ενώ στο άρθρο 23 § 1 α' ορίζεται (μεταξύ άλλων) ότι κτίριο ή τμήμα αυτού θεωρείται νομίμως υφιστάμενο και εάν έχει χορηγηθεί γι' αυτό νόμιμη άδεια ή νόμιμη αναθεώρηση άδειας κατά την ανωτέρω § 3 του άρθρου 22. Από τον συνδυασμό των ανωτέρω διατάξεων συνάγεται ότι οι παραβιάσεις του ΓΟΚ σε σχέση με την τοποθέτηση του κτιρίου στο ακίνητο ή το ανώτατο επιτρεπόμενο ύψος αυτού δεν έχουν θεσπισθεί μόνο για την προστασία του δημοσίου συμφέροντος, αλλά και για την προστασία του ατομικού συμφέροντος των ιδιοκτητών των παρακείμενων ακινήτων, αφού με τους περιορισμούς, που τίθενται με τις διατάξεις αυτές, προστατεύεται εκτός από το γενικό συμφέρον και το ατομικό συμφέρον των ιδιοκτητών αυτών, με την έννοια ότι το γειτονικό κτίριο επιβάλλεται να κατασκευασθεί με τους προβλεπόμενους νόμιμους κανόνες και περιορισμούς, ώστε να εξασφαλισθεί επαρκής αερισμός, φωτισμός και έκθεση στον ήλιο, καθώς και θέα του ακινήτου τους και να μην επιδεινωθούν έτσι οι συνθήκες διαβίωσής τους. Συνεπώς, ο ιδιοκτήτης του πληττόμενου γειτονικού ακινήτου, με την συνδρομή και των λοιπών προϋποθέσεων του άρθρου 914 ΑΚ (υπαιτιότητα, πρόκληση ζημίας και πρόσφορη αιτιώδης συνάφεια μεταξύ της παράνομης και υπαίτιας πράξης και της ζημίας) έχει δικαίωμα να απαιτήσει αποζημίωση για την μείωση της αξίας του ακινήτου του (ΑΠ 1185/2022 ό.π. ΑΠ 698/2017 ΤΝΠ Νόμος, ΑΠ 900/2003 ΕλλΔνη 2003. 1278 ).
II. Από τις πολεοδομικές διατάξεις, τις σχετικές με την έκδοση, την αναθεώρηση κ.λπ. των οικοδομικών αδειών, μεταξύ των οποίων : Α) Το άρθρο 22 ν. 1577/1985 (Γ.Ο.Κ.) §§ 1 και 3, το οποίο προβλέπει την έκδοση οικοδομικής άδειας της αρμόδιας πολεοδομικής υπηρεσίας για την εκτέλεση οποιασδήποτε εργασίας δόμησης εντός ή εκτός οικισμού και τη νομιμοποίηση αυθαίρετων κατασκευών ύστερα από έκδοση ή αναθεώρηση οικοδομικής άδειας, Β’) Το άρθρο 23 § 1 εδ. α’ ν. 1577/1985 (Γ.Ο.Κ.): το οποίο προβλέπει ποια κτίρια ή τμήματα αυτών είναι νομίμως υφιστάμενα, Γ’ ) Το π.δ. της 14/27.7.1999, το οποίο στα άρθρα 329 § 9, 334 §§ 1, 2, 3, 4, 381 §§ 1, 2, 382 § 1 και 422 § 2 ορίζει τα σχετικά με την έκδοση και το περιεχόμενο οικοδομικής άδειας, την ισχύ και την αναθεώρησή της, τον προσδιορισμό των αυθαίρετων κατασκευών και τις εντεύθεν συνέπειες (πρόστιμο ή κατεδάφιση), Δ) Το π.δ. της 08.07.1993 (Οικοδομικές άδειες - έλεγχος οικοδομών), το οποίο στο άρθρο 6 § § 1-4 ορίζει επίσης τα σχετικά με την ισχύ και αναθεώρηση της οικοδομικής άδειας, Ε’) Το π.δ. 267/1998 (Αυθαίρετα: Χαρακτηρισμός - κατεδάφιση - πρόστιμα), το οποίο στο άρθρο 1 § § 1, 3 ορίζει τα σχετικά με τη διαπίστωση και τον χαρακτηρισμό των αυθαιρέτων, ΣΤ’ ) Το άρθρο 6 § 9 ν. 4030/2011, το οποίο επίσης ρυθμίζει τα σχετικά με τις άδειες δόμησης, Ζ’). Το άρθρο 4 § § 5, 6 ν. 4067/2012 (Νέος οικοδομικός κανονισμός), το οποίο επίσης ορίζει: ποιες είναι οι αυθαίρετες και κατεδαφιστέες κατασκευές , καθώς και τα σχετικά με τη νομιμοποίησή τους. Η') Το άρθρο 17 § § 1, 2, 10 ν. 1337/1983 (" Επέκταση σχεδίων, οικιστικά, ζώνες κ.λ.π."), το οποίο ρυθμίζει τα σχετικά με τα αυθαίρετα κτίσματα ή κατασκευές που ανεγείρονται μετά την 31.1.1983 εντός ή εκτός εγκεκριμένων σχεδίων πόλεων ή οικισμών που υπάρχουν πριν από το έτος 1923, Θ’) Το άρθρο 23 § § 1,4 ν. 4014/2011 (Περιβαλλοντική αδειοδότηση έργων, αυθαίρετα κ.λπ.), το οποίο προβλέπει την απαγόρευση εμπραγμάτων δικαιοπραξιών σε ακίνητα με αυθαίρετες κατασκευές ή αυθαίρετες αλλαγές χρήσης, I) Το άρθρο 2 ν. 2690/ 1999 (Κώδικας διοικητικής διαδικασίας), το οποίο προβλέπει την αυτεπάγγελτη ενέργεια της Διοίκησης, στις περιπτώσεις οι οποίες προβλέπονται από τις ισχύουσες διατάξεις εντός των οριζόμενων σχετικών προθεσμιών, προκύπτουν τα ακόλουθα: 1) Ότι για την εκτέλεση οποιασδήποτε εργασίας δόμησης απαιτείται οικοδομική άδεια της αρμόδιας πολεοδομικής Υπηρεσίας, η οποία είναι εκτελεστή διοικητική πράξη. 2) Ότι οικοδομή, η οποία ανεγείρεται χωρίς οικοδομική άδεια ή καθ’ υπέρβαση αυτής ή με βάση ανακληθείσα άδεια ή κατά παράβαση των σχετικών διατάξεων θεωρείται εκ του νόμου αυθαίρετη (ΑΠ 995/2015 ΤΝΠ Νόμος). 3) Ότι ο χαρακτηρισμός οικοδομής ως αυθαίρετης γίνεται από υπάλληλο της πολεοδομικής Υπηρεσίας, ο οποίος συντάσσει σχετική έκθεση αυτοψίας, η οποία αποτελεί ατομική διοικητική πράξη, που επιφέρει τις έννομες συνέπειες του αυθαίρετου χαρακτήρα ενός κτίσματος (ΑΠ 203/ 2021 ΤΝΠ Νόμος). 4) Ότι η αρμόδια Αστυνομική Αρχή, ευθύς ως περιέλθει σε αυτήν η ως άνω έκθεση, διακόπτει τις οικοδομικές εργασίες και παρακολουθεί την τήρηση της διακοπής, 5) Ότι η αυθαίρετη οικοδομή είναι δυνατόν να νομιμοποιηθεί από την πολεοδομική Υπηρεσία, εφόσον συντρέχουν οι οριζόμενες από τα ανωτέρω άρθρα προϋποθέσεις είτε με την έκδοση οικοδομικής άδειας, είτε με την αναθεώρηση τυχόν ισχυούσης οικοδομικής άδειας (ΑΠ 995/2015 ό.π.). Εξάλλου, στο άρθρο 1 § 1 του ν. 4178/2013 (Α' 174), το οποίο εντάσσεται στο κεφάλαιο Α' του νόμου αυτού (άρθρα 1-30) με τίτλο “Αντιμετώπιση της αυθαίρετης δόμησης”, ορίζεται ότι “από τη δημοσίευση του παρόντος απαγορεύεται και είναι απολύτως άκυρη η μεταβίβαση ή η σύσταση εμπράγματου δικαιώματος σε ακίνητο, στο οποίο έχει εκτελεστεί αυθαίρετη κατασκευή ή έχει εγκατασταθεί αυθαίρετη αλλαγή χρήσης, όπως ειδικότερα ορίζεται στα άρθρα 5 § 2 και 22 § 3 του ν. 1577/1985 (Α' 210)...’’, στη δε § 2 του ίδιου άρθρου 1 ορίζεται ότι “από τις διατάξεις της προηγούμενης παραγράφου εξαιρούνται τα ακίνητα, στα οποία έχουν εκτελεστεί αυθαίρετες κατασκευές ή έχουν εγκατασταθεί αυθαίρετες χρήσεις: α) ... ζ) που έχει περατωθεί η διαδικασία καταβολής του ενιαίου ειδικού προστίμου ή έχει καταβληθεί ποσοστό 30% του συνολικού ποσού προστίμου ή του σχετικού παράβολου εφόσον ορίζεται κατά τις διατάξεις του παρόντος ...”. Στο άρθρο 2 απαριθμούνται οι περιπτώσεις αυθαίρετων κατασκευών και αυθαίρετων αλλαγών χρήσεων, στις οποίες δεν εφαρμόζεται η ως άνω περ. ζ' της § 2 του άρθρου 1 του νόμου, με κύριο κριτήριο τη θέση του ακινήτου, ενώ στο άρθρο 8 ορίζονται τα εξής: “Από την ισχύ του παρόντος νόμου αναστέλλεται η είσπραξη και η επιβολή κάθε κύρωσης, για το χρονικό διάστημα που προβλέπεται στον παρόντα νόμο, ή και επέρχεται οριστική εξαίρεση από την κατεδάφιση, αναλόγως της κατηγορίας της αυθαίρετης κατασκευής, μετά την καταβολή του ενιαίου ειδικού προστίμου ή και του σχετικού παράβολου εφόσον προβλέπεται στον παρόντα νόμο, το ύψος και ο τρόπος καταβολής του οποίου καθορίζεται στον παρόντα νόμο. Η αναστολή ή και η εξαίρεση από την κατεδάφιση, κατά τις διατάξεις του παρόντος, ισχύει για κτίρια των οποίων έχει ολοκληρωθεί ο φέρων οργανισμός και για χρήσεις που έχουν εγκατασταθεί, μέχρι 28.7.2011 καθ’ υπέρβαση είτε των διατάξεων του ν. 1577/1985 (Α' 210), είτε της οικοδομικής άδειας, είτε των όρων ή περιορισμών δόμησης του ακινήτου, είτε χωρίς οικοδομική άδεια και εφόσον η χρήση τους δεν απαγορεύεται από τις πολεοδομικές διατάξεις για τις χρήσεις γης, που ισχύουν στην περιοχή του ακινήτου κατά την § 1 του άρθρου 51 του ν. 4030/2011 (Α’ 249) ή δεν απαγορευόταν κατά το χρόνο έκδοσης της οικοδομικής άδειας ή κατά το χρόνο κατασκευής ή εγκατάστασης της αυθαίρετης χρήσης. Θεωρείται ότι η χρήση δεν απαγορευόταν κατά το χρόνο έκδοσης της οικοδομικής άδειας εφόσον κατά τις κείμενες διατάξεις νομίμως χορηγήθηκε άδεια κατά παρέκκλιση της χρήσης γης της περιοχής. Η με οποιονδήποτε τρόπο μεταβολή των χρήσεων γης σε χρόνο μεταγενέστερο της υπαγωγής κατά τις διατάξεις του παρόντος νόμου δεν επιδρά στο κύρος της υπαγωγής και δεν αποτελεί λόγο ανάκλησης και ακύρωσης αυτής”. Στο άρθρο 9 απαριθμούνται πέντε κατηγορίες αυθαίρετων κατασκευών και χρήσεων που υπάγονται στις διατάξεις του ν. 4178/2013 και ορίζονται οι ειδικότερες, για κάθε μία από αυτές, σχετικές προϋποθέσεις, ως εξής: “Α. Κατηγορία 1. Αυθαίρετες κατασκευές σε κτίρια με αποκλειστική χρήση κατοικία, που υφίστανται προ του έτους 1975 και με την επιφύλαξη των οριζομένων στην § 2 του άρθρου 7 του παρόντος νόμου περί αυθαίρετης αλλαγής χρήσης. Υπάγονται στις διατάξεις του παρόντος νόμου και εξαιρούνται οριστικά της κατεδάφισης αυθαίρετες κατασκευές οι οποίες ολοκληρώθηκαν προ της 9.6.1975 με την καταβολή παράβολου ποσού 500 ευρώ και χωρίς την καταβολή ενιαίου ειδικού προστίμου. Για την υπαγωγή υποβάλλονται μόνο τα δικαιολογητικά .... Β. Κατηγορία 2. Αυθαίρετες κατασκευές που υφίστανται προ της 1.1.1983. Υπάγονται στις διατάξεις του παρόντος νόμου και εξαιρούνται οριστικά της κατεδάφισης αυθαίρετες κατασκευές οι οποίες ολοκληρώθηκαν προ του έτους 1983 με την καταβολή του παράβολου και του ενιαίου ειδικού προστίμου κατά τις διατάξεις του παρόντος. Για την υπαγωγή υποβάλλονται μόνο τα δικαιολογητικά ... Γ. Κατηγορία 3. Αυθαίρετες μικρές παραβάσεις. ... Δ. Κατηγορία 4. α. Υπάγονται στις διατάξεις του παρόντος νόμου και αναστέλλεται για 30 χρόνια η επιβολή κυρώσεων κατά τις διατάξεις του παρόντος μετά την υπαγωγή, την καταβολή του σχετικού παράβολου και την καταβολή του ενιαίου ειδικού προστίμου, με την επιφύλαξη εφαρμογής των οριζομένων στην § 2 του άρθρου 8, οι εξής αυθαίρετες κατασκευές ή αυθαίρετες αλλαγές χρήσης: αα) Αυθαίρετες κατασκευές ή αυθαίρετες αλλαγές χρήσης εφόσον δεν παραβιάζονται σε ποσοστό μεγαλύτερο του 40% τα πολεοδομικά μεγέθη κάλυψης και δόμησης και σε ποσοστό μεγαλύτερο του 20% το πολεοδομικό μέγεθος του ύψους που προβλέπεται από την οικοδομική άδεια.... Ε. Κατηγορία 5. α. Αυθαίρετες κατασκευές και αυθαίρετες αλλαγές χρήσης με την επιφύλαξη των οριζομένων στο άρθρο 2 του παρόντος που δεν συμπεριλαμβάνονται στις κατηγορίες 1-4 του παρόντος άρθρου, β. Για τις αυθαίρετες κατασκευές ή αυθαίρετες αλλαγές χρήσης της παρούσας κατηγορίας αναστέλλεται για τριάντα (30) χρόνια η επιβολή κυρώσεων, κατά τις διατάξεις του άρθρου 8, μετά την υπαγωγή στις διατάξεις του παρόντος νόμου, την καταβολή του σχετικού παραβόλου και την καταβολή του ενιαίου ειδικού προστίμου και δύναται να εξαιρεθούν οριστικά της κατεδάφισης υπό τις εξής προϋποθέσεις των παρακάτω παραγράφων: ... δ. Για κάθε υπαγωγή της παρούσας παραγράφου πραγματοποιείται εντός προθεσμίας επτά (7) ετών από τη δημοσίευση του παρόντος έλεγχος των υποβαλλόμενων στοιχείων από ελεγκτή δόμησης των άρθρων 10 έως 15 του ν. 4030/2011 (Α' 249) κατόπιν υποβολής αίτησης στην αρμόδια Υ.ΔΟΜ. από τον ενδιαφερόμενο. Από τον ελεγκτή εκδίδεται πόρισμα για την πληρότητα των υποβαλλόμενων στοιχείων και τον έλεγχο αυτών κατά τη δήλωση υπαγωγής στις διατάξεις του παρόντος νόμου. Η αρμόδια Υ.ΔΟΜ. εκδίδει πράξη ολοκλήρωσης του ελέγχου κατά το πόρισμα. Με υπουργική απόφαση καθορίζεται κάθε αναγκαία λεπτομέρεια για την εφαρμογή της παρούσας. ...”. Περαιτέρω, στο άρθρο 10 του ν. 4178/2013 ρυθμίζονται τα της ηλεκτρονικής διαδικασίας υπαγωγής στις διατάξεις του Κεφαλαίου Α' του ν. 4178/2013 ως εξής: “1. Η συνολική διαδικασία υπαγωγής αυθαιρεσιών στις διατάξεις του παρόντος νόμου διεκπεραιώνεται ηλεκτρονικά στο πληροφοριακό σύστημα του Τεχνικού Επιμελητηρίου της Ελλάδος ή άλλης αρμόδιας δημόσιας αρχής εποπτευόμενης από το Υπουργείο Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής. 2. ... 3. ... 4. ... 5. Για την ηλεκτρονική διεκπεραίωση της διαδικασίας εν όλω ή εν μέρει μπορεί να ανατεθεί στο Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδας ή άλλη αρμόδια αρχή εποπτευόμενη από το Υπουργείο Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής, με κάλυψη των αναγκαίων λειτουργικών εξόδων από το Πράσινο Ταμείο, η περαιτέρω ανάπτυξη και η διαχείριση του αντίστοιχου πληροφοριακού συστήματος. ... 6. Με ηλεκτρονική διαδικασία υπολογίζεται το ενιαίο ειδικό πρόστιμο της δηλούμενης κατασκευής, όπως ορίζεται στις επόμενες διατάξεις. 7. ... 8. Με υπουργική απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής δύναται να καθορίζεται κάθε αναγκαία λεπτομέρεια για την τεχνική λειτουργία και την δημιουργία των βάσεων δεδομένων για την εφαρμογή του παρόντος....”. Εξάλλου, στο άρθρο 11 του ν. 4178/2013 απαριθμούνται τα αναγκαία για την υπαγωγή στις διατάξεις του νόμου αυτού δικαιολογητικά ως εξής: “Εξουσιοδοτημένος Μηχανικός εισάγει στο πληροφοριακό σύστημα του παρόντος όλα τα στοιχεία και δικαιολογητικά που αφορούν την αυθαίρετη κατασκευή ή την αυθαίρετη αλλαγή χρήσης, συμπληρώνοντας τα φύλλα καταγραφής κατά το Παράρτημα Α του παρόντος νόμου και σύμφωνα με τις ρυθμίσεις των επομένων άρθρων. Η υπαγωγή στις διατάξεις του παρόντος νόμου συνοδεύεται από τα εξής δικαιολογητικά, τα οποία φυλάσσει ο ιδιοκτήτης μετά την εισαγωγή τους στο πληροφοριακό σύστημα: 1. Αίτηση. ... 2. Υπεύθυνη δήλωση του ν. 1599/1986 (Α' 75) του αιτούντος, θεωρημένη για τη γνησιότητα της υπογραφής, στην οποία περιλαμβάνονται: i) τα ατομικά του στοιχεία, ii) ο αριθμός φορολογικού μητρώου (Α.Φ.Μ.), iii) η δημόσια οικονομική υπηρεσία (Δ.Ο.Υ.) φορολογίας του, iv) ο αριθμός και το έτος της οικοδομικής άδειας όπου υπάρχει, v) το εμβαδόν και η χρήση της αυθαίρετης κατασκευής, vi) η ημερομηνία ολοκλήρωσης της αυθαίρετης κατασκευής ή εγκατάστασης της αυθαίρετης χρήσης σε αυτό κατά το άρθρο 8, vii) εάν πρόκειται για κύρια και μοναδική κατοικία και viii) δήλωση ότι η αυθαίρετη κατασκευή ή αυθαίρετη χρήση δεν εμπίπτει σε καμία από τις περιπτώσεις του άρθρου 2 του παρόντος. 3. Την τελευταία δήλωση του εντύπου Ε9, στην οποία αναφέρεται το ακίνητο, όπου βρίσκεται η αυθαίρετη κατασκευή ή χρήση ανεξαρτήτως αν έχουν δηλωθεί επί αυτού οι αυθαίρετες κατασκευές. 4. Τεχνική έκθεση εξουσιοδοτημένου αρμόδιου μηχανικού ... 5. Φωτογραφίες της αυθαίρετης κατασκευής ή της αυθαίρετης αλλαγής χρήσης. 6. Σχέδια ως εξής: α.... 7. Δημόσια έγγραφα ή αεροφωτογραφίες, από τα οποία αποδεικνύεται ο χρόνος ολοκλήρωσης της κατασκευής και ο χρόνος εγκατάστασης της χρήσης. 8. Σχετικά με τον στατικό έλεγχο των παραβάσεων εφαρμόζονται τα εξής: α. ... Η μελέτη στατικής επάρκειας δύναται να υποβάλλεται εντός προθεσμίας πέντε (5) ετών από την ημερομηνία υπαγωγής και σε κάθε περίπτωση πριν τη συμπλήρωση της ταυτότητας του κτιρίου.... 10. Παράβολο υπέρ του Ελληνικού Δημοσίου το οποίο αποτελεί έσοδο του Κρατικού Προϋπολογισμού, με την επιφύλαξη ειδικών διατάξεων του παρόντος στις οποίες θεσπίζεται ειδικό παράβολο, ως εξής: i) ... v) 8.000 ευρώ για κτίριο/χρήση άνω των 2.000 και μέχρι 5000 τ.μ. και vi) 10.000 ευρώ για κτίριο/χρήση μεγαλύτερο των 5.000 τ.μ. Το ως άνω παράβολο δεν επιστρέφεται σε καμία περίπτωση. 11. ...”. Περαιτέρω, τα άρθρα 18-22 ρυθμίζουν ζητήματα σχετικά με τον τρόπο υπολογισμού, καθώς και τον τρόπο και τον χρόνο καταβολής του ενιαίου ειδικού προστίμου, στο δε επόμενο άρθρο 24, με τίτλο “Αναστολή επιβολής κυρώσεων και είσπραξης προστίμων”, ορίζεται ότι “1. Για αυθαίρετες κατασκευές ή χρήσεις, για τις οποίες υποβλήθηκαν τα δικαιολογητικά που προβλέπονται από τις διατάξεις του παρόντος, αναστέλλεται η επιβολή προστίμων και κάθε διαδικασία επιβολής κυρώσεων, καθώς και η είσπραξη ήδη βεβαιωθέντων προστίμων από τις Δ.Ο.Υ. και το Ι.Κ.Α, μέχρι την παρέλευση της προθεσμίας εξόφλησης των προστίμων. ... 2. ... 4. Για τις κατασκευές ή τις χρήσεις για τις οποίες υποβάλλεται δήλωση υπαγωγής στις ρυθμίσεις του παρόντος νόμου, δεν επιβάλλονται πρόστιμα ανέγερσης και διατήρησης ούτε άλλες κυρώσεις, εφόσον εξοφληθούν εμπροθέσμως όλες οι δόσεις καταβολής του ενιαίου ειδικού προστίμου και για όσο χρονικό διάστημα ορίζεται στον παρόντα νόμο, που υπολογίζεται από την έναρξη ισχύος του παρόντος νόμου. 5. ...”. Περαιτέρω, στο άρθρο 25, με τίτλο “Ενέργειες αρμοδίων υπηρεσιών”, ορίζονται, μεταξύ άλλων, τα εξής: “1. ... 2. ... 8. Η αρμόδια Υπηρεσία Δόμησης, η Ειδική Υπηρεσία Επιθεώρησης και Κατεδάφισης (ΕΥΕΚΑ), όπως αυτή ορίζεται στο άρθρο 32 του παρόντος ή άλλη αρμόδια αρχή, που ορίζεται με απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής δύναται να ελέγχει δειγματοληπτικά ποσοστό τουλάχιστον 5% των δηλώσεων που υποβλήθηκαν, προκειμένου να διαπιστωθεί αν τα στοιχεία των δηλώσεων, που αφορούν την περιγραφή της κατασκευής, το εμβαδόν και τη χρήση της, είναι αληθή και ακριβή. ... 9. Ο έλεγχος του υπολογισμού του προστίμου μετά από καταγγελία ή προσφυγή κατά της πράξης υπαγωγής σύμφωνα με τα προσκομιζόμενα δικαιολογητικά στο ηλεκτρονικό σύστημα δύναται να διενεργείται από Ελεγκτές Δόμησης όπως ορίζονται στο ν. 4030/2011 (Α’ 249), τυχαία, μετά από ηλεκτρονική κλήρωση. ... 10. ...”. Εξάλλου, στο άρθρο 28 του ν. 4178/2013, όπως ισχύει μετά την τροποποίησή του με το άρθρο 10 § 17 του ν. 4315/2014 (Α’ 269), ορίζονται τα εξής: “η προθεσμία υπαγωγής στις διατάξεις του παρόντος νόμου για τις κατηγορίες 1, 2, 4 και 5 του άρθρου 9 λήγει με την πάροδο δεκαοκτώ (18) μηνών από τη δημοσίευση του παρόντος. Με απόφαση των Υπουργών Οικονομικών και Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής δύναται να παραταθεί η παραπάνω προθεσμία υπαγωγής”. Μάλιστα εκδόθηκε η 21779/03.05.2017 απόφαση των Υπουργών Οικονομικών και Περιβάλλοντος και Ενέργειας (Β΄ 1544), με το άρθρο 1 της οποίας ορίζεται ότι “Η προθεσμία υπαγωγής στις διατάξεις του ν. 4178/2013 ... για τις κατηγορίες 1, 2, 4 και 5 του άρθρου 9 του ν. 4178/ 2013 παρατείνεται για ένα (1) μήνα από την λήξη της προβλεπόμενης στο άρθρο 28 του ν. 4178/2013 προθεσμίας, όπως τροποποιήθηκε και ισχύει, δηλαδή λήγει την 8.6.2017 με την πάροδο συνολικά σαράντα έξι (46) μηνών από τη δημοσίευση του ν. 4178/ 2013”, η προθεσμία δε αυτή έχει και μεταγενεστέρως παραταθεί. Τέλος, το άρθρο 30 του ν. 4178/2013 ορίζει, στην § 2, ότι “για τις ολοκληρωμένες πράξεις υπαγωγής για τις οποίες έχει καταβληθεί το σύνολο του προστίμου και έχει περαιωθεί η διαδικασία αυτομάτως ή μετά από αίτηση του ενδιαφερομένου εκδίδεται πράξη ολοκλήρωσης της υπαγωγής κατά τις διατάξεις του παρόντος”. Εξάλλου, κατ’ εξουσιοδότηση του άρθρου 10 § 8 του ν. 4178/2013 εκδόθηκε η 2254/30.8.2013 (Β' 2184) απόφαση του Αναπληρωτή Υπουργού Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής με τίτλο “Διαδικασία ηλεκτρονικής υποβολής των απαραίτητων δικαιολογητικών για την υπαγωγή στο άρθρο 24 του ν. 4178/2013 ...”. Αυτή διακρίνει, μεταξύ άλλων, τη διαδικασία ηλεκτρονικής υποβολής των απαραίτητων δικαιολογητικών για την ένταξη στη ρύθμιση (άρθρο 1) από την αντίστοιχη ηλεκτρονική υποβολή των απαραίτητων δικαιολογητικών για την περαίωση της διαδικασίας (άρθρο 2, βλ. και § 5 του εν λόγω άρθρου 2, η οποία διακρίνει την όλη διαδικασία στο στάδιο της ένταξης και αυτό της περαίωσης). Στην ίδια κανονιστική απόφαση προβλέπεται, μεταξύ άλλων, ότι (άρθρο 1 § 3) “... Εφόσον εξοφληθούν το παράβολο και το ποσοστό ανταπόδοσης η δήλωση αποκτά αριθμό πρωτοκόλλου ... Ως ημερομηνία υπαγωγής της δήλωσης θεωρείται η ημερομηνία καταβολής παραβόλου ...”, καθώς και ότι (άρθρο 2 § 2 α) “Μέχρι την ολοκλήρωση της υποβολής των δικαιολογητικών είναι δυνατή η περαίωση της διαδικασίας εφόσον εξοφληθεί το ενιαίο ειδικό πρόστιμο και υποβληθεί ηλεκτρονικά δήλωση του εξουσιοδοτημένου μηχανικού... ότι έχει στη διάθεσή του όλα τα δικαιολογητικά και τις μελέτες και θα τα υποβάλει ηλεκτρονικά στην ανωτέρω προθεσμία [υπαγωγής στο σύστημα του νόμου]”. Με τις ανωτέρω διατάξεις ο νομοθέτης του ν. 4178/2013 εξαγγέλλει, στο άρθρο 1 § 1, γενική απαγόρευση μεταβίβασης και σύστασης εμπραγμάτων δικαιωμάτων σε ακίνητα επί των οποίων έχουν εκτελεσθεί αυθαίρετες κατασκευές ή έχουν σημειωθεί αυθαίρετες αλλαγές χρήσης. Με τις επόμενες διατάξεις του, όμως, ο ίδιος νόμος οργανώνει σύστημα απαλλαγής από την απαγόρευση κατηγοριών ιδιοκτησιών με αυθαίρετες κατασκευές και χρήσεις, οι οποίες, άλλως, θα υπάγονταν στο πεδίο εφαρμογής του άρθρου 1 § 1. Πρόκειται για αυθαίρετες κατασκευές είτε οριζόμενες με τα γενικά τους χαρακτηριστικά, ιδίως σε σχέση με το χρόνο κατασκευής τους, είτε (άρθρο 1 § 2 περ. ζ’) για κατασκευές για τις οποίες “έχει περατωθεί η διαδικασία καταβολής του ενιαίου ειδικού προστίμου ή έχει καταβληθεί ποσοστό 30% του συνολικού ποσού προστίμου ή του σχετικού παράβολου εφόσον ορίζεται κατά τις διατάξεις του παρόντος και κατά τις διατάξεις του ν. 4014/2011 και υπό τις προϋποθέσεις του παρόντος νόμου ...”. Οι συνέπειες, εξάλλου, της υπαγωγής στο ευνοϊκό πλέγμα διατάξεων που περιέχει ο ν. 4178/ 2013 για τις αυθαίρετες κατασκευές, κατ’ απόκλιση της γενικής απαγόρευσης σύστασης και μεταβίβασης εμπραγμάτων δικαιωμάτων που ο ίδιος περιέχει, δεν εξαντλούνται στην ανάκτηση της ευχέρειας των ενδιαφερομένων να συστήσουν, αποκτήσουν ή μεταβιβάσουν εγκύρως εμπράγματα δικαιώματα επ’ αυτών, αλλά αυτονοήτως επεκτείνονται στη διατήρηση των αυθαιρέτων κτισμάτων καθ’ όλο το διάστημα που η διαδικασία παραμένει εκκρεμής. Πράγματι, η, κατ’ εφαρμογή των παγίων διατάξεων που διέπουν την αυθαίρετη δόμηση, κατεδάφιση των αυθαιρέτων κατασκευών κατά τη διάρκεια εξέλιξης της διαδικασίας που οδηγεί στην ολοκλήρωση της υπαγωγής στο ν.4178/2013,θα αποστερούσε του νοήματός της την ίδια την υπαγωγή, τη διαδικασία που κατατείνει στην ολοκλήρωση της υπαγωγής, άρα και την ίδια την ολοκλήρωσή της, αφού η εξάλειψη των αυθαιρέτων κατασκευών ενός ακινήτου θα εξουδετέρωνε τη γενική απαγόρευση σύστασης και μεταβίβασης εμπραγμάτων δικαιωμάτων επ’ αυτού και θα ήρε αυτό τούτο το λόγο της υπαγωγής. Περαιτέρω, όμως, η διαδικασία υπαγωγής ενεργοποιείται χωρίς ρητή διοικητική πράξη, η οποία να πιστοποιεί την κίνησή της, αλλά με την υποβολή αίτησης του ενδιαφερομένου για την υπαγωγή στο καθεστώς του εν λόγω ν. 4178/2013, συνοδευόμενη από τα δικαιολογητικά του άρθρου 11 ή, υπό προϋποθέσεις, και χωρίς αυτά (βλ. άρθρο 2 § 2 α της ως άνω υπουργικής απόφασης), και περατώνεται, πράγματι, με την έκδοση της κατά το άρθρο 30 § 2 πράξης ολοκλήρωσης της υπαγωγής, η οποία, άλλωστε, μπορεί να εκδίδεται και “αυτομάτως”, κατά τη διατύπωση του νόμου, χωρίς, δηλαδή, να έχει διενεργηθεί διοικητικός έλεγχος. Σε κάθε περίπτωση, κατά το διάστημα που η διαδικασία ελέγχου των υποβληθέντων με την αρχική αίτηση δικαιολογητικών είναι εκκρεμής, και το οποίο μπορεί να είναι μακρό (βλ. άρθρο 9 περ. Ε του ν. 4178/ 2013, που ορίζει επταετή προθεσμία, μη οριζόμενη, μάλιστα, ως αποκλειστική, για τον έλεγχο των δικαιολογητικών, ο οποίος, σημειωτέον, λαμβάνει χώρα με πρωτοβουλία του ενδιαφερομένου, βλ. και άρθρο 25 § 8, που προβλέπει δειγματοληπτικό - τουλάχιστον 5% των δηλώσεων- έλεγχο της ακρίβειας των υποβληθέντων στοιχείων), διατηρούνται οι συνέπειες της υπαγωγής, έστω και μη περαιωμένης, δηλαδή η αναστολή της είσπραξης και της επιβολής κάθε κύρωσης, ιδίως δε η υποχρέωση αποχής της Διοίκησης από την επίσπευση της κατεδάφισης, η οποία μπορεί, εν τέλει, να εξελιχθεί σε εξαίρεση από την κατεδάφιση, τριακονταετή ή και οριστική, αναλόγως της κατηγορίας του αυθαιρέτου, με την προϋπόθεση της καταβολής του παράβολου και του ενιαίου ειδικού προστίμου. Κατά τα λοιπά, η επέλευση των εν λόγω συνεπειών σε κάθε ειδική περίπτωση συγκεκριμένης ιδιοκτησίας με ορισμένες αυθαίρετες κατασκευές, δεν αποτελεί προϊόν εξατομικευμένης κρίσης διοικητικού οργάνου ότι πληρούνται οι ουσιαστικές προϋποθέσεις που τάσσονται γι’ αυτό από το ν. 4178/2013, αλλά αποτελεί ευθεία απόρροια του ν. 4178/2013, μη υποκειμένου, βεβαίως, σε ευθεία προσβολή από οποιονδήποτε θιγόμενο από τις συνέπειες αυτές. Η επέλευση των συνεπειών αυτών, εξάλλου, ενεργοποιείται, κατά τα ανωτέρω, με την υποβολή της σχετικής αίτησης -δήλωσης υπαγωγής στο νόμο και την καταβολή του σχετικού προστίμου και παραβόλου εκ μέρους του ενδιαφερομένου. Δεδομένου, όμως, ότι η ίδια η αίτηση - δήλωση αυτή, προερχόμενη από ιδιώτη, δεν συνιστά διοικητική πράξη, η επέλευση των ως άνω συνεπειών, οι οποίες συνίστανται ιδίως στη διατήρηση και, μάλιστα, για απροσδιόριστο χρονικό διάστημα, κατασκευής ανεγερθείσης κατά παράβαση της πολεοδομικής νομιμότητας, πρέπει να θεωρηθεί ότι καθίσταται, κατ’ ακριβολογία, επιτρεπτή από την αποδοχή της αίτησης εκ μέρους της Διοίκησης. Η εν λόγω αποδοχή, παρ’ ότι δεν εκδηλώνεται κατά τρόπο ρητό και πανηγυρικό, πρέπει να θεωρηθεί ότι παρεμβάλλεται μεταξύ, αφενός, της αίτησης - δήλωσης υπαγωγής, υποβαλλομένης, άλλωστε, στη Διοίκηση προδήλως με σκοπό να γίνει αποδεκτή, και, αφετέρου, της ενεργοποίησης του ευνοϊκού καθεστώτος του ν. 4178/2013. Αν, μάλιστα, η αίτηση -δήλωση συνοδεύεται από την καταβολή του προβλεπομένου παραβόλου, η αποδοχή της, που, στην περίπτωση αυτή, λογίζεται αυτόματη, μπορεί, κατά το σύστημα του νόμου, να συμπίπτει χρονικώς τόσο με την ίδια την υποβολή της αίτησης - δήλωσης, η οποία προηγείται λογικώς της αποδοχής της, όσο και με την λογικώς επόμενη επέλευση των ευμενών για τις αυθαίρετες κατασκευές συνεπειών του νόμου. Αυτή η χρονική σύμπτωση, καθ’ όλα νοητή, είναι και πρακτικώς δυνατή, αφού μεταξύ της υποβολής της δήλωσης και της επέλευσης των ευνοϊκών, υπό την ανωτέρω έννοια, συνεπειών του νόμου δεν προβλέπεται, και, μάλιστα, κατά γενικό κανόνα, κανένας πραγματικός διοικητικός έλεγχος, ο οποίος, άλλωστε, δεν αποτελεί υποχρεωτική προϋπόθεση ούτε για την περαίωση της υπαγωγής. Υπό τα δεδομένα αυτά, η αποδοχή της δήλωσης και του σχετικού αιτήματος που αυτή περιέχει, προερχόμενη από τη Διοίκηση, ισοδυναμεί με εκτελεστή διοικητική πράξη, υποκείμενη σε αίτηση ακύρωσης. (ΟλΣτΕ 2210/2020 ΤΝΠ Νόμος). Μάλιστα ήδη με το άρθρο 96 § δ του ν. 4495/2017 (ο οποίος με το άρθρο 125 § 6 αυτού κατήργησε τα άρθρα 1 έως και 30, εκτός από την παράγραφο 9 του άρθρου 30 του ν. 4178/2013) προβλέφθηκε ότι «Κατηγορίες αυθαίρετων κατασκευών και αλλαγών χρήσεων Οι αυθαίρετες κατασκευές και αλλαγές χρήσης που έχουν συντελεστεί πριν από την 28.7.2011, μπορούν να δηλωθούν και να υπαχθούν στις διατάξεις του παρόντος, εφόσον δεν εμπίπτουν στις περιπτώσεις του άρθρου 89. Οι παραπάνω κατασκευές και χρήσεις υπάγονται σε πέντε (5) κατηγορίες ως εξής:δ) ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ 4:Υπάγονται στις διατάξεις του παρόντος και εξαιρούνται οριστικά από την κατεδάφιση, μετά την υπαγωγή, την καταβολή του σχετικού παραβόλου και την καταβολή του ενιαίου ειδικού προστίμου, με την επιφύλαξη εφαρμογής των οριζομένων στο άρθρο 97, οι εξής αυθαίρετες κατασκευές ή αλλαγές χρήσης: δα) αυθαίρετες κατασκευές, εφόσον δεν παραβιάζονται σε ποσοστό μεγαλύτερο του είκοσι τοις εκατό (20%) τα πολεοδομικά μεγέθη κάλυψης, δόμησης και ύψους που προβλέπονται από τους όρους δόμησης της περιοχής ή αυτούς που ίσχυαν κατά το χρόνο έκδοσης της οικοδομικής αδείας, δβ) αυθαίρετες κατασκευές, εφόσον δεν παραβιάζονται σε ποσοστό μεγαλύτερο του σαράντα τοις εκατό (40%) τα πολεοδομικά μεγέθη κάλυψης, δόμησης και σε ποσοστό μεγαλύτερο του είκοσι τοις εκατό (20%) το πολεοδομικό μέγεθος του ύψους που προβλέπονται από τους όρους δόμησης της περιοχής ή αυτούς που ίσχυαν κατά το χρόνο έκδοσης της οικοδομικής άδειας και δεν υπερβαίνουν τα διακόσια πενήντα (250) τ.μ. για χρήση κατοικίας ανά ιδιοκτησία και μέχρι τα χίλια (1000) τ.μ. κτιρίου συνολικά και τα χίλια (1000) τ.μ. για τις λοιπές χρήσεις. Στα ανωτέρω ποσοστά συνυπολογίζονται όλα τα αυθαίρετα κτίσματα επί του ακινήτου, καθώς και αυθαίρετες κατασκευές που έχουν υπαχθεί στους ν. 3775/2009 (Α' 122), 3843/2010 (Α' 62), 4014/2011 (Α' 204) και 4178/2013 (Α' 174). Δεν συνυπολογίζονται επιφάνειες εντός του περιγράμματος του κτιρίου σε εντός σχεδίου περιοχές που δεν δημιουργούν αυτοτελείς χώρους, όπως σοφίτες, εσωτερικοί εξώστες και υπόγεια. Ημιϋπαίθριοι χώροι δεν συνυπολογίζονται μέχρι του ποσοστού υπέρβασης 80% του πολεοδομικού μεγέθους κάλυψης και δόμησης, με την προϋπόθεση, ότι έχουν ενταχθεί στους ν. 3775/2009, 3843/2010, 4014/2011 και 4178/2013, δγ) αυθαίρετες κατασκευές σε ακίνητα που διαθέτουν οικοδομική άδεια, ανεξαρτήτως του ποσοστού υπέρβασης της κάλυψης ή της δόμησης, όταν αυτές δεν ξεπερνούν τα πενήντα (50) τ.μ. σε συνολική δόμηση, δδ) αυθαίρετες αλλαγές χρήσης, εφόσον έχουν συντελεστεί σε περιοχές εντός σχεδίου και με την προϋπόθεση, ότι η εν λόγω χρήση είναι σύμφωνη με τις επιτρεπόμενες χρήσεις της περιοχής, δε) αυθαίρετες κατασκευές ημιϋπαίθριων χώρων σε κτίσματα που βρίσκονται σε περιοχές εκτός σχεδίου και με την προϋπόθεση, ότι η χρήση τους είναι σύμφωνη με τις επιτρεπόμενες χρήσεις της περιοχής, εφόσον δεν παραβιάζονται σε ποσοστό μεγαλύτερο του εξήντα τοις εκατό (60%) τα πολεοδομικά μεγέθη κάλυψης και δόμησης. Δεν συμπεριλαμβάνονται στην παρούσα περίπτωση και δεν εξαιρούνται της κατεδάφισης αυθαίρετες κατασκευές, εφόσον βρίσκονται εντός προκηπίου κατά περισσότερο από είκοσι (20) εκατοστά.». Ακόμη, σύμφωνα με το άρθρο 23 § 1 του ν. 4067/2012, ως τροποποιήθηκε με την § 6 του άρθρου 45 του ν. 4546/2018 «Υφιστάμενα κτίρια 1. Κτίριο ή τμήμα αυτού θεωρείται νομίμως υφιστάμενο: α) αν έχει ανεγερθεί με νόμιμη άδεια ή αναθεώρηση και σύμφωνα με τους όρους αυτής, β) αν έχει νομιμοποιηθεί με το εδάφιο 5 της παραγράφου 8 του άρθρου 8 του ν. 1512/1985 ή την παράγραφο 3 του άρθρου 22 του ν. 1577/1985, όπως τροποποιήθηκε με το ν. 2831/2000 ή την παράγραφο 2 του άρθρου 26 του ν. 4014/2011, γ) αν προϋπήρχε της έγκρισης του σχεδίου πόλης και συγχρόνως οποιουδήποτε κανονισμού δόμησης στην περιοχή προ της δημοσίευσης του προεδρικού διατάγματος της 23.10.1928 για τις εκτός σχεδίου δόμησης περιοχές και προ της δημοσίευσης του ν.δ. της 16.8.1923 για τις εντός σχεδίου περιοχές, δ. Αν προϋφίσταται του β.δ. της 9.8.1955 ή εξαιρέθηκε με τις διατάξεις του ν. 1337/1983 ή εξαιρέθηκε οριστικά, σύμφωνα με διατάξεις ρύθμισης, τακτοποίησης ή αναστολής επιβολής κυρώσεων αυθαιρέτων...». Με βάση τα ήδη αναφερθέντα, οι προβλεπόμενες από τις παραπάνω διατάξεις εξαιρέσεις από την κατεδάφιση υπό τη μορφή είτε της οριστικής εξαίρεσης του ν. 4495/ 2017, είτε της διατήρησής τους επί μακρό χρονικό διάστημα, του ν. 4178/2013, αποκλείουν την αξίωση κατεδάφισης από τα όργανα του κράτους. Η διατήρηση των εξαιρεθέντων από την κατεδάφιση αυθαιρέτων ενδέχεται όμως να προσβάλλει ιδιωτικό δικαίωμα, την κυριότητα ή την προσωπικότητα. Η προσβολή της προσωπικότητας που επέρχεται με πράξη της αρχής καταρχήν είναι νόμιμη. Ειδικά όμως στο δίκαιο περιβάλλοντος, και επομένως και στο οικιστικό περιβάλλον, καμία επέμβαση στο ζωτικό χώρο δεν μπορεί να θεωρηθεί νόμιμη, εφόσον διαταράσσει την κοινή χρήση, ακόμη και αν υπάρχει νόμιμη άδεια της αρχής, όπως αυτή που παραχωρείται με τους παραπάνω νόμους (ν. 4178/2013 και ν. 4495/2017). Τούτο διότι πράξη της διοίκησης με την οποία παραχωρείται ιδιαίτερο δικαίωμα πάνω σε κοινόχρηστο, εφόσον δεν τηρούνται οι όροι του άρθρου 970 ΑΚ, δηλαδή δεν εξυπηρετείται ή τουλάχιστον δεν αναιρείται η κοινή χρήση, δεν αίρει τον παράνομο χαρακτήρα της προσβολής της προσωπικότητας. Συνεπώς, οι θιγόμενοι στην προσωπικότητά τους προστατεύονται με τις διατάξεις των άρθρων 57 και 59 ΑΚ, ακόμη και στην περίπτωση που η κατασκευή που παρεμποδίζει την ελεύθερη χρήση του κοινόχρηστου πράγματος ανεγέρθηκε σύμφωνα με πολεοδομική άδεια (Ελισάβετ Πούλου, Αυθαίρετη Δόμηση. Έκδοση 2020, σ. 175, ΑΠ 1256/2005 ΤΝΠ ΔΣΑ). Όσον δε αφορά τα κοινά σε όλους πράγματα, όπως είναι ο ατμοσφαιρικός αέρας (άρθρο 966 ΑΚ, Απόστολος Γεωργιάδης σε ΣΕΑΚ άρθρο 966 αριθ 4), το άρθρο 970 ΑΚ δεν δύναται καν να τύχει εφαρμογής, διότι πρόκειται για κοινό πράγμα το οποίο αποτελεί προϋπόθεση της ζωής και της ποιότητάς της και υπό την αντίθετη εκδοχή θα περιοριζόταν επικίνδυνα η χρήση αυτού (Απόστολος Γεωργιάδης σε ΣΕΑΚ άρθρο 970 αριθ 2, Βαθρακοκοίλης, ΕρμΝΑΚ, άρθρο 970 αριθ. 3). Συνεπώς, έχουν εφαρμογή και στην περίπτωση αυτή οι διατάξεις των άρθρων 57 και 59 ΑΚ. Με βάση εξάλλου τις παραπάνω διατάξεις και από μόνο δε το γεγονός ότι το ζήτημα της κατεδάφισης αυθαίρετου κτιρίου διατάσσεται από την οικεία διοικητική αρχή, δεν δύναται να συναχθεί το συμπέρασμα ότι κάθε διαφορά περί την παράβαση όρων και περιορισμών δόμησης, που έχει ως αντικείμενο την καθαίρεση κτίσματος ή κατασκευών που έγιναν παρανόμως, σε όμορο ακίνητο, χωρίς άδεια ή καθ’ υπέρβαση της άδειας της αρμόδιας διοικητικής αρχής αποφασίζεται και διατάσσεται μόνο από την οικεία διοικητική αρχή, η οποία είναι και αποκλειστικώς αρμόδια, με συνέπεια το σχετικό αίτημα αγωγής περί προσβολής της προσωπικότητας (αλλά και αρνητικής αγωγής), ενώπιον των πολιτικών δικαστηρίων, να μην είναι απορριπτέο ούτε ελλείψει δικαιοδοσίας, ούτε ως μη νόμιμο (ΑΠ 1731/2006 ΝοΒ 2007.353, ΕφΠειρ 284/2018 σε efeteio-peir.gr, ΕφΑιγ 138/2015 σε ΤΝΠ Νόμος σε συνδυασμό με την ΑΠ 273/2020 σε sakkoulas-online.gr, βλ. I. Καράκωστα, ό.π., Δέσποινα Κλαβανίδου Αστικές αξιώσεις από περιβαλλοντικές προσβολές σε Εταιρεία Νομικών Βορείου Ελλάδος, Ζητήματα νομικής προστασίας του περιβάλλοντος, 2011 σ. 12-40 σε sakkoulas-online.gr). Τέλος, η υποβολή αίτησης προς αναθεώρηση της αρχικής οικοδομικής άδειας ή έκδοση νέας άδειας ανοικοδόμησης της οικοδομής βάσει αυτής, δεν συνιστά πράξη επιφέρουσα προσβολή στην προσωπικότητα ενός φυσικού προσώπου, αλλά εναπόκειται στην αρμόδια πολεοδομική αρχή η εκτίμηση της νομιμότητας της σχετικής αίτησης και η χορήγηση της σχετικής νέας άδειας ή της αναθεώρησης της ήδη υφισταμένης. (ΕφΠειρ 580/2014 ΤΝΠ Νόμος).
III. Από τη διάταξη του άρθρου 1000 ΑΚ, που επιγράφεται "περιεχόμενο κυριότητας" και ορίζει ότι ο κύριος πράγματος μπορεί, εφόσον δεν προσκρούει στο νόμο ή σε δικαιώματα τρίτων, να το διαθέτει κατ’ αρέσκειαν και να αποκλείει κάθε ενέργεια άλλου πάνω σ' αυτό, συνδυαζόμενη προς το άρθρο 973 ΑΚ, που περιλαμβάνει και την κυριότητα στα περιοριστικά αναφερόμενα εκεί εμπράγματα δικαιώματα, που παρέχουν εξουσία άμεση και εναντίον όλων πάνω στο πράγμα, συνάγεται ότι η κυριότητα είναι η αναγνωριζόμενη από το νόμο άμεση, απόλυτη και καθολική εξουσία πάνω στο πράγμα (σε αντίθεση με τα λοιπά εμπράγματα δικαιώματα, που παρέχουν τις εξουσίες πάνω στο πράγμα, που ειδικά προσδιορίζονται στο νόμο) και ότι το περιεχόμενο αυτής προσδιορίζεται κατά θετικό τρόπο με την εξουσία του κυρίου να ενεργεί κάθε υλική ενέργεια επί του πράγματος και κάθε πράξη διάθεσης του δικαιώματός του επ' αυτού, αλλά και κατά αρνητικό τρόπο, με την εξουσία του κυρίου να αποκρούσει κάθε τρίτον, που επεμβαίνει στο πράγμα. Περαιτέρω, όμως, από την ίδια διάταξη του άρθρου 1000 ΑΚ, τόσο κατά το θετικό στοιχείο του περιεχομένου της κυριότητας (η άμεση και καθολική εξουσία), όσο και κατά το αρνητικό (η απόλυτη εξουσία), τίθενται περιορισμοί της κυριότητας, αφού η άσκησή της απαγορεύεται, εφόσον προσκρούει στον νόμο ή στα δικαιώματα τρίτων προσώπων. Από το νόμο περιορισμοί της κυριότητας μπορούν να προκύπτουν, όπως για κάθε δικαίωμα, από γενικές διατάξεις, όπως η διάταξη του άρθρου 281 ΑΚ, που απαγορεύει την καταχρηστική άσκηση δικαιώματος, από διατάξεις ιδιωτικού δικαίου, όπως είναι οι περιορισμοί που καθιερώνονται από τις διατάξεις των άρθρων 1003-1031 ΑΚ και ρυθμίζουν τη σχέση γειτονίας μεταξύ των ιδιοκτητών γειτονικών ακινήτων (γειτονικό δίκαιο), και από διατάξεις δημοσίου δικαίου, όπως είναι και οι περιορισμοί, που θέτει ο νομοθέτης, κατά την οικοδόμηση των ακινήτων για λόγους ρυμοτομίας και οικοδομικής τάξης. Ειδικότερα κατά το άρθρο 1003 ΑΚ ο κύριος ακινήτου έχει υποχρέωση να ανέχεται την εκπομπή καπνού, αιθάλης, αναθυμιάσεων, θερμότητας, θορύβου, δονήσεων ή άλλες παρόμοιες επενέργειες, που προέρχονται από άλλο ακίνητο, εφόσον αυτές δεν παραβλάπτουν σημαντικά την χρήση του ακινήτου του ή προέρχονται από χρήση συνήθη για ακίνητα της περιοχής του κτήματος, από το οποίο προκαλείται η βλάβη. Με την διάταξη αυτή του γειτονικού δικαίου εισάγεται νόμιμος περιορισμός της κυριότητας, αφού ορίζεται υποχρέωση ανοχής του κυρίου των ενδεικτικά αναφερομένων "εκπομπών", που προέρχονται από το γειτονικό ακίνητο και επενεργούν στο δικό του, όταν δεν βλάπτουν κατά σημαντικό τρόπο το ακίνητό του ή όταν το βλάπτουν κατά σημαντικό τρόπο, αλλά η βλάβη αυτή προέρχεται από χρήση συνηθισμένη για ακίνητα της περιοχής του ακινήτου, που προκαλεί την βλάβη. (ΑΠ 1185/2022 ό.π.). Σύμφωνα με τη διατύπωση της διάταξης αυτής, θα πρέπει να γίνει σύγκριση της χρήσης του βλάπτοντας ακινήτου προς τη συνήθη χρήση άλλων ομοειδών ακινήτων της περιοχής αυτού και εντεύθεν, στην περίπτωση κατά την οποία οι επενέργειες αυτές είναι συνηθισμένες στην περιοχή του βλάπτοντας ακινήτου, τότε ο γείτονας είναι υποχρεωμένος να τις ανεχθεί, ακόμη κι αν εξαιτίας τους δυσκολεύεται η χρήση του ακινήτου του (Γεωργιάδης/Σταθόπουλος ΕρμΑΚ άρθρο 1003 αριθ. 16, Καράκωστας, Περιβάλλον και δίκαιο, έκδ. 1986, § 5 Π 2 σ. 79 επ., ΕφΛ 126/ 2015 , ΕφΑθ 2579/2003 ΤΝΠ Νόμος). Δεν υπάγεται όμως στη διάταξη αυτή η εκ μέρους του ιδιοκτήτη του ενός ακινήτου παρεμπόδιση του φωτός, της θέας, του ανέμου στο άλλο ακίνητο, επειδή η πράξη αυτή δεν αποτελεί "ενέργεια άλλου", δηλαδή επέμβαση στο ξένο ακίνητο, όπως απαιτεί η διάταξη του άρθρου 1003 ΑΚ (Παπαδόπουλος, Η αρνητική αγωγή σ. 68, ΑΠ 1479/1988 ΝοΒ 1989. 1217, ΕφΑθ 2579/ 2003 ΕλλΔνη 2003. 1423, ΕφΠατ 763/2003 ΑχΝομ 2004. 131, ΕφΑθ 6065/1990 Ελλ Δνη 1992. 902). Ο κατά παράβαση της διάταξης του άρθρου αυτού πληττόμενος ιδιοκτήτης, εκτός από την αρνητική αγωγή (άρθρο 1108 ΑΚ) και την αγωγή διατάραξης της νομής (άρθρο 989 ΑΚ), μπορεί να ασκήσει και αγωγή αποζημίωσης, καθώς και καταβολής εύλογης χρηματικής ικανοποίησης λόγω ηθικής βλάβης κατά του προσβάλλοντος το δικαίωμά του, εάν συντρέχουν οι σχετικές προϋποθέσεις του άρθρου 914 ΑΚ (παράνομη και υπαίτια προσβολή, ζημία και πρόσφορη αιτιώδης συνάφεια μεταξύ προσβολής και ζημίας). Επίσης κατά τα άρθρα 1004, 1005 ΑΚ ο κύριος ακινήτου έχει δικαίωμα να απαγορεύσει την κατασκευή ή τη διατήρηση εγκαταστάσεων στο γειτονικό ακίνητο, εφόσον από την ύπαρξη ή τη χρήση τους προβλέπονται με βεβαιότητα παράνομες επενέργειες στο ακίνητό του (άρθρο 1004) και αν στην περίπτωση του προηγούμενου άρθρου η εγκατάσταση επιχειρείται ύστερα από άδεια της αρχής, που απαιτεί ο νόμος, ή ύστερα από την τήρηση ειδικών όρων που τάσσει ο νόμος, άρση της εγκατάστασης μπορεί να απαιτηθεί μόνο αφότου επήλθαν πράγματι οι βλαπτικές επενέργειες από αυτήν πάνω στο ακίνητο (άρθρο 1005). Από τις διατάξεις αυτές συνάγεται ότι για την προληπτική προστασία του κυρίου από την κατασκευή ή την διατήρηση εγκαταστάσεων σε γειτονικό ακίνητο πρέπει οι εγκαταστάσεις αυτές να έχουν διαρκή χαρακτήρα και να προβλέπεται με βεβαιότητα ότι αυτές θα επιφέρουν παράνομη επενέργεια στο γειτονικό ακίνητο, τέτοια δε είναι και η κατά το ανωτέρω άρθρο 1003 ΑΚ επενέργεια (άρθρο 1004), ενώ ο ΑΚ στο άρθρο 1005, που εισάγει εξαίρεση από τον κανόνα του άρθρου 1004 ΑΚ, απαγορεύει την προληπτική προστασία και απαιτεί να έχουν επέλθει οι βλαπτικές συνέπειες για να ασκήσει ο πληττόμενος τα από το άρθρο 1004 ΑΚ δικαιώματά του, όταν η εγκατάσταση επιχειρείται ύστερα από άδεια της αρχής ή ύστερα από την τήρηση των ειδικών όρων, που τάσσει ο νόμος. (ΑΠ 1185/2022 ό.π., ΑΠ 1613/2010 ΤΝΠ Νόμος). Απαιτείται δηλαδή τότε να εκδηλωθούν πράγματι, οι βλαπτικές επενέργειες στο ακίνητο, του οποίου ο κύριος οφείλει να αναμένει την επέλευσή τους, προτού ασκήσει τη σχετική αγωγή (Μ. Περτσελάκη, Η διατάραξη της κυριότητας, 2022, σ. 67 σε sakkoulas-online). Η ρύθμιση στηρίζεται κυρίως στη σκέψη, ότι η αρχή και οι όροι που προβλέπονται από το νόμο αποτελούν εγγύηση πως δεν πιθανολογούνται καν παράνομες επενέργειες -και έτσι κατά τεκμήριο δεν υπάρχει βεβαιότητα επέλευσης τέτοιων βλαπτικών επενεργειών -, ενώ, αν εφαρμοζόταν και στην περίπτωση αυτή η ρύθμιση της ΑΚ 1004, θα υπήρχε κίνδυνος αναστολής επιχειρηματικών δραστηριοτήτων με όλες τις δυσμενείς συνέπειες για την οικονομική/κοινωνική ζωή (I. Σπυριδάκης, Εμπράγματο Δίκαιο, 2η έκδ., 2021, σ. 397 σε sakkoulas-online). Συνεπώς, στις περιπτώσεις που η εγκατάσταση στο γειτονικό κτήμα γίνει ύστερα από άδεια της αρχής που απαιτείται από τον νόμο ή ύστερα από την τήρηση ειδικών όρων που θέτει ο νόμος, ο νομοθέτης θεωρεί ότι τα συμφέροντα του γείτονα προστατεύονται επαρκώς με βάση τις υπάρχουσες εγγυήσεις και επανέρχεται με την ΑΚ 1005 στον κανόνα, δηλαδή στο ότι ο ιδιοκτήτης έχει δικαίωμα να εγείρει την αρνητική αγωγή του άρθρου 1108 ΑΚ, μόνο αφότου επήλθαν πράγματι οι επιβλαβείς ενέργειες στο ακίνητό του, η οποία (αρνητική αγωγή) εγγράφεται στα βιβλία διεκδικήσεων, κατά το άρθρο 220 ΚΠολΔ (I. Κατράς, Αγωγές Αιτήσεις και Ενστάσεις Εμπράγματου Δικαίου Αστικού Κώδικα, 2021, § 10, σ. 246 σε sakkoulas-online και Απόστολος Γεωργιάδης, ΣΕΑΚ, άρθρο 1004 αριθ 17, άρθρο 1005 αριθ 4).
Κατ’ ακολουθίαν των όσων αναφέρθηκαν στις νομικές σκέψεις που προηγήθηκαν, διαπιστώνονται τα εξής: το (I) αίτημα της αγωγής περί άρσης της προσβολής της προσωπικότητας των εναγόντων με την κατεδάφιση των αναφερομένων ειδικότερα στην αγωγή κτισμάτων και κατασκευών είναι νόμιμο, σύμφωνα με τις (I) και (II) νομικές σκέψεις, στηριζόμενο στις διατάξεις των άρθρων 57, 59, 966 ΑΚ, προκύπτοντος εντεύθεν σφάλματος της εκκαλουμένης απόφασης του πρωτοβάθμιου δικαστηρίου που έκρινε τα αντίθετα, το δε Δικαστήριο αυτό θα αναφερθεί σε επόμενο σημείο της απόφασης για την αποδοχή ή όχι κατ’ ουσίαν του συναφούς (πρώτου) λόγου της έφεσης, κατόπιν της επί της ουσίας κρίσης του αιτήματος αυτού. Σημειώνεται ότι το ως άνω αίτημα της αγωγής, περί κατεδάφισης των αυθαίρετων κατασκευών λόγω στέρησης της θέας, του αερισμού και του ηλιασμού της κατοικίας των εναγόντων δεν έχει νόμιμο έρεισμα στη διάταξη του άρθρου 1003 ΑΚ, σύμφωνα με την (III) νομική σκέψη που προηγήθηκε, διότι πρόκειται για κατασκευές που περιορίζονται στα όρια του ακινήτου των εναγομένων και μόνο αντανακλαστικά βλάπτουν το ακίνητο των εναγόντων, ενώ το αίτημα αυτό, ειδικότερα όσον αφορά τις αυθαίρετες κατασκευές της προέκτασης του λεβητοστασίου, της καμινάδας και των αεραγωγών, από τις οποίες, κατά τον αγωγικό ισχυρισμό, προβλέπεται η εκπομπή επιβλαβών αερίων, χωρίς, κατά τα ιστορούμενα στην αγωγή, να έχουν εισέτι λειτουργήσει, και οι οποίες έγιναν καθ’ υπέρβαση της οικοδομικής άδειας που είχαν λάβει οι εναγόμενοι, δεν έχει νόμιμο έρεισμα στη διάταξη του άρθρου 1004 ΑΚ, διότι, εφόσον οι ενάγοντες επικαλούνται στην αγωγή την ύπαρξη της με αριθμό .../21.12.2000 άδειας οικοδομής της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης Ανατολικής Αττικής, που έλαβαν οι εναγόμενοι για την εγκατάστασή τους, και την κατασκευή αυτών κατά τη διάρκεια ισχύος της ως άνω άδειας, η καθαίρεσή τους μπορεί, σύμφωνα με το άρθρο 1005 ΑΚ, κατά τα αναφερόμενα στην (III) νομική σκέψη που προηγήθηκε, να ζητηθεί μόνο αφότου επέλθουν πράγματι οι βλαπτικές επενέργειες από αυτές στο ακίνητο των εναγόντων, περίπτωση που δεν συντρέχει εν προκειμένω, κατά τα ιστορούμενα στην αγωγή. Σε κάθε δε περίπτωση δεν πρόκειται για αγωγή εκ του άρθρου 1108 ΑΚ, η οποία άλλωστε για το παραδεκτό της δεν έχει εγγραφεί στα βιβλία διεκδικήσεων, κατά το άρθρο 220 ΚΠολΔ. Περαιτέρω, το (II) αίτημα της αγωγής να παραλείπουν οι ενάγοντες την έκδοση νέας παράνομης άδειας και αναθεώρησης αυτής είναι μη νόμιμο, με βάση τα ήδη αναφερθέντα στην ως άνω (II) νομική σκέψη που προηγήθηκε, αφού η υποβολή σχετικής αίτησης δεν συνιστά πράξη επιφέρουσα προσβολή στην προσωπικότητα των εναγόντων, αλλά εναπόκειται στην αρμόδια πολεοδομική αρχή η εκτίμηση της νομιμότητας της σχετικής αίτησης και η χορήγηση της σχετικής νέας άδειας ή της αναθεώρησης της ήδη υφισταμένης. Επομένως, δεν έσφαλε η εκκαλουμένη απόφαση που έκρινε τα ίδια και απορριπτέος τυγχάνει ο συναφής (δεύτερος) λόγος της έφεσης ως αβάσιμος. Το πρώτο (i) επικουρικό αίτημα να υποχρεωθούν οι εναγόμενοι να καταβάλλουν στους ενάγοντες το ποσό των διακοσίων είκοσι πέντε χιλιάδων εξακοσίων (225.600) ευρώ για μείωση (ποσοστού 40%) της πραγματικής αξίας του ακινήτου τους στην (διαζευκτικώς προβαλλόμενη) περίπτωση που αυτοί δεν κατεδαφίσουν αυτοβούλως τις αυθαίρετες κατασκευές, καθώς και το δεύτερο (ii) επικουρικότερο αίτημα της αγωγής να υποχρεωθούν οι εναγόμενοι να καταβάλουν στους ενάγοντες το ποσό των εκατόν δώδεκα χιλιάδων οκτακόσιων (112.800) ευρώ για μείωση (ποσοστού 20%) της πραγματικής αξίας του ακινήτου τους, στην (επίσης διαζευκτικώς προβαλλόμενη) περίπτωση που προβούν αυτοβούλως στην κατεδάφιση τινών των αυθαίρετων κατασκευών, ήτοι του εκτός περιγράμματος της οικοδομής κτίσματος (λεβητοστασίου), της καμινάδας και των πέντε αεραγωγών, είναι απορριπτέα ως απαράδεκτα, διότι οι ενάγοντες στηρίζουν τα εν λόγω επικουρικά αιτήματα σε εξωδιαδικαστική αίρεση και δη σε αυτήν της αυτόβουλης ενέργειας των εναγομένων και της κατεδάφισης από αυτούς όλων ή αντιστοίχως τινών των αυθαιρέτων κατασκευών, δηλαδή σε γεγονότα μελλοντικά και αβέβαια, που εκφεύγουν από το πλαίσιο των ενεργειών του Δικαστηρίου και της συγκεκριμένης δίκης (άρθρο 219 ΚΠολΔ-βλ ΕρμΚΠολΔ Μιχαήλ Μαργαρίτη, έκδοση 2η, άρθρο 219 αριθ. 2)…. Οι ενάγοντες είναι συνεπικαρπωτές, σε ποσοστό 50% έκαστος, μιας οικοδομής, αποτελούμενης από υπόγειο, ισόγειο και πρώτο όροφο, η οποία ανεγέρθηκε δυνάμει της ...../06.04.1990 άδειας ανοικοδόμησης του Πολεοδομικού Γραφείου … … Στην οικοδομή αυτή, κάτω από τη σκεπή της, υπάρχει και σοφίτα για την οποία ειδικότερη αναφορά θα γίνει σε επόμενο σημείο της απόφασης. Την ψιλή κυριότητα του υπογείου και του ισογείου της οικοδομής αυτής έχουν μεταβιβάσει στην κόρη τους … και την ψιλή κυριότητα του πρώτου ορόφου αυτής στην κόρη τους …, με τις νομίμως μεταγεγραμμένες … και .../27.12.1997 πράξεις γονικής παροχής του συμβολαιογράφου … Η εν λόγω οικοδομή, με πρόσοψη επί της οδού …, έχει εξάλλου υπαχθεί στις διατάξεις του ν. 3741/1929, των άρθρων 1002 και 1117 ΑΚ και του ν.δ. 1024/1971, με την ..../27.12.1997 πράξη σύστασης οριζόντιας ιδιοκτησίας του συμβολαιογράφου …, …, με αποτέλεσμα να συσταθούν ως αυτοτελείς, ανεξάρτητες, διαιρεμένες και διακεκριμένες οριζόντιες ιδιοκτησίες οι προαναφερθείσες οριζόντιες ιδιοκτησίες του υπογείου, ισογείου και πρώτου πάνω από το ισόγειο ορόφου, επιφάνειας καθεμιάς από αυτές 94 τ.μ. Στην οικοδομή αυτή βρίσκεται άλλωστε η κατοικία των εναγόντων. Το δε οικόπεδο στο οποίο έχει ανεγερθεί αυτή έχει κοινό το οπίσθιο (προς το νότο) όριό της, μήκους 13,20 μέτρων, με το οικόπεδο των εναγομένων. Ειδικότερα, η δεύτερη εναγομένη είναι συγκυρία σε ποσοστό 50% του υπογείου και αποκλειστική κυρία του ισογείου, ενώ ο τρίτος εναγόμενος συγκύριος σε ποσοστό 50% του υπογείου και αποκλειστικός κύριος του πρώτου ορόφου μιας διώροφης οικοδομής με υπόγειο, επί οικοπέδου, έκτασης κατά τον τίτλο κτήσης 332,60 τ.μ. και κατά νεότερη καταμέτρηση 340,08 τ.μ., κείμενου στη … Αττικής, μέσα στο εγκεκριμένο σχέδιο του Δήμου …, στη θέση «…» πρώην Κοινότητας …, στο ίδιο με την οικία των εναγόντων, με αριθμό ..., οικοδομικό τετράγωνο και επί της οδού … με αριθμό …, καθώς και του δικαιώματος υψούν άνωθεν του πρώτου ορόφου, το οποίο αντιστοιχεί σε 20/οo επί του οικοπέδου. Η δε πρώτη εναγομένη έχει δικαίωμα οίκησης στο ισόγειο και τον πρώτο όροφο εφ’ όρου ζωής της, σύμφωνα με το νομίμως μεταγεγραμμένο ..../19.01.2006 συμβόλαιο γονικής παροχής της συμβολαιογράφου Αθηνών … Η εν λόγω οικοδομή με πρόσοψη επί της οδού … (πρώην ...), έχει ομοίως υπαχθεί στις διατάξεις του ν. 3741/1929, των άρθρων 1002 και 1117 ΑΚ και του ν.δ. 1024/1971, με την νομίμως μεταγεγραμμένη ..../24.08.2000 πράξη σύστασης οριζόντιας ιδιοκτησίας της συμβολαιογράφου Αθηνών, … Σύμφωνα με την προαναφερθείσα πράξη σύστασης οριζόντιας ιδιοκτησίας η μέλλουσα οικοδομή θα αποτελούνταν από τις ακόλουθες αυτοτελείς, διακεκριμένες και ανεξάρτητες οριζόντιες ιδιοκτησίες: α) την οριζόντια ιδιοκτησία - χώρο του υπογείου, αποτελούμενη από αποθήκη, εμβαδού 94,77 τ.μ.. και από μία θέση στάθμευσης αυτοκινήτου εμβαδού 13,50 τ.μ., ήτοι συνολικής επιφάνειας 108,27 τ.μ., με ποσοστό συνιδιοκτησίας στο οικόπεδο 200/οοο, β) την οριζόντια ιδιοκτησία -διαμέρισμα του ισογείου επιφάνειας 119,77 τ.μ., , με ποσοστό συνιδιοκτησίας στο οικόπεδο 200/οοο, γ) την οριζόντια ιδιοκτησία - διαμέρισμα του πρώτου πάνω από το ισόγειο ορόφου επιφάνειας 45,59 τ.μ. με ποσοστό συνιδιοκτησίας στο οικόπεδο 380/οοο και από το δώμα, που περιλαμβάνει μόνο τους κοινόχρηστους χώρους, πράγματα και εγκαταστάσεις της απόληξης του κλιμακοστασίου, ενώ παρακρατήθηκαν 20/1000 εξ αδιαιρέτου επί του ως άνω οικοπέδου για το δικαίωμα ανέγερσης κτισμάτων άνωθεν του πρώτου ορόφου, αν και όποτε επιτραπεί αυτό, σύμφωνα με τις ισχύουσες πολεοδομικές διατάξεις. Στη συνέχεια, εκδόθηκε η με αριθμό .../21.12.2000 άδεια οικοδομής του Πολεοδομικού Γραφείου … για την ανέγερση της ως άνω διώροφης οικοδομής με υπόγειο. Η άδεια αυτή, διάρκειας 4 ετών (έως 21.12.2004), χορηγήθηκε στην πρώτη εναγόμενη, η οποία, υπό την ιδιότητα της αρχιτέκτονος μηχανικού, συνέταξε την αρχιτεκτονική μελέτη, τη μελέτη του φέροντος οργανισμού και τη μελέτη παθητικής πυροπροστασίας - υπολογισμού κατανομής δαπανών, ορίστηκε δε επιβλέπουσα μηχανικός για τη γενική επίβλεψη του έργου και για την επίβλεψη της παθητικής πυροπροστασίας και υπολογισμού κατανομής δαπανών. Η ως άνω οικοδομική άδεια θεωρήθηκε αρχικώς για εργοταξιακό ρεύμα στις 25.04.2004 και στη συνέχεια στις 29.07.2005, για να χρησιμοποιηθεί στη ΔΕΗ (ή στην Εταιρεία Ύδρευσης) για προσωρινή ηλεκτροδότηση και υδροδότηση της οικοδομής. Ακολούθως, κατόπιν της από 14.04. 2009 και με αριθμό πρωτ. …/14.04. 2009 αίτησης του πρώτου ενάγοντος, απευθυνόμενης προς το Πολεοδομικό Γραφείο ..., διενεργήθηκε, στις 27.05. 2009 και στις 12.06.2009, από τους αρμόδιους υπαλλήλους του ως άνω Πολεοδομικού Γραφείου, … και …, αυτοψία στην οικοδομή των εναγομένων, κατά την οποία διαπιστώθηκαν υπερβάσεις κατά την υλοποίηση της .../21.12.2000 προαναφερθείσας οικοδομικής άδειας, και ειδικότερα: α) τροποποίηση υπόγειου χώρου σε χώρο κύριας χρήσης, εμβαδού 142,48 τ.μ, β) κατασκευή λεβητοστασίου εκτός περιγράμματος της οικοδομής, εμβαδού 7,80 τ.μ., γ) κλείσιμο ημιυπαίθριου χώρου στο ισόγειο, εμβαδού 14,43 τ.μ., δ) επέκταση της οικοδομής στον πρώτο όροφο, εμβαδού 87,87 τ.μ., ε) επέκταση δώματος, εμβαδού 9,85 τ.μ. και στ) τοποθέτηση τριών (εικονιζομένων στο σχετικό σκαρίφημα) αεραγωγών και καμινάδας λεβητοστασίου, κατά παράβαση του ν. 1337/1983 περί αυθαιρέτων και των άρθρων 7, 8, 17, 16 και 22 του Γενικού Οικοδομικού Κανονισμού (ν. 1577/1985), καθώς επίσης και κατά παράβαση του Κτιριοδομικού Κανονισμού και των ισχυουσών εντός σχεδίου διατάξεων. Το στάδιο δε των εργασιών στην εν λόγω οικοδομή διαπιστώθηκε, ως αναγράφεται στην από 12.06.2009 έκθεση αυτοψίας, ότι ήταν στα περατωμένα επιχρίσματα και εξωτερικά κουφώματα, ενώ κρίθηκε ότι η εν λόγω οικοδομή ήταν πολεοδομικά αυθαίρετη και έπρεπε να κατεδαφιστεί, επιβλήθηκε δε πρόσημο ανέγερσης ποσού 524.860 ευρώ και πρόστιμο διατήρησης ποσού 262.430 ευρώ. Την ίδια ημερομηνία (12.06.2009) διαβιβάσθηκε η ως άνω έκθεση αυτοψίας και διακοπής οικοδομικών εργασιών στο Α.Τ. …, προκειμένου να διακόψει αμέσως τις οικοδομικές εργασίες και να παρακολουθήσει την τήρηση της διακοπής. Κατά της ανωτέρω έκθεσης αυτοψίας η πρώτη εναγομένη κατέθεσε, ενώπιον του Πολεοδομικού Γραφείου …, την από 09.07.2009 ένστασή της, με αριθμό πρωτ. .../.../ 10.07.2009, με την οποία ισχυρίσθηκε ως προς την μετατροπή του υπογείου σε χώρο κύριας χρήσης και την επέκταση του πρώτου ορόφου ότι υπήρχε απλώς διαφοροποίηση σε διαχωριστικούς τοίχους, πράγμα που αποτελεί ενημέρωση φακέλου, ως προς το λεβητοστάσιο ότι αφορά χώρο δεξαμενής νερού στον ακάλυπτο χώρο χωρίς εγκαταστάσεις και για το λόγο αυτό δεν έπρεπε να χαρακτηρισθεί ως λεβητοστάσιο, ως προς τον ημιυπαίθριο χώρο του ισογείου ζήτησε την αναστολή της διαδικασίας για την πολεοδομική τακτοποίησή του, σύμφωνα με το νόμο που αναμενόταν να εκδοθεί, ως προς την αλλαγή θέσης της καμινάδας ότι είναι ζήτημα ενημέρωσης του φακέλου και δεν αντίκειται προς τις πολεοδομικές διατάξεις, διότι απέχει πλέον των 3 μέτρων από το πλησιέστερο όμορο κτίριο και τέλος, ως προς τους αεραγωγούς ότι τοποθετήθηκαν στο συγκεκριμένο σημείο για λειτουργικούς λόγους εξαερισμού των μπάνιων και WC που βρίσκονταν κάτω από αυτούς. Παράλληλα, η πρώτη εναγόμενη, στις 30.11.2009, κατέθεσε ενώπιον του Πολεοδομικού Γραφείου …, στο τμήμα Έκδοσης (Χορήγησης) Οικοδομικών Αδειών, τον .../2009 φάκελο με τίτλο «Αλλαγή εσωτερικών διαρρυθμίσεων υπόγειου χώρου, αλλαγή θέσης καμινάδας και χώρος δεξαμενής νερού σε διώροφη οικοδομή με υπόγειο στη ....» (βλ. σχετ. τη με αριθ. πρωτ. .../30.11.2009 εκτύπωση απόδειξης πρωτοκόλλου), συνοδευόμενο από τεχνική έκθεση της ιδίας, στην οποία αιτήθηκε τη νομιμοποίηση με το άρθρο 22 του ν. 1577/1985 (Γ.Ο.Κ.) α) του χώρου δεξαμενής νερού στον ακάλυπτο χώρο (πρόκειται για το λεβητοστάσιο), η οροφή της οποίας βρίσκεται στο ίδιο επίπεδο με τον ακάλυπτο χώρο και απέχει ένα μέτρο από την όμορη ιδιοκτησία (εννοούσε των εναγόντων), βάσει του άρθρου 17 § Ε του Γ.Ο.Κ., β) της αλλαγής θέσης της καμινάδας καλοριφέρ και τοποθέτησής της στο πίσω μέρος του κτιρίου, καθόσον η απόστασή της από το πλησιέστερο όμορο κτίριο είναι μεγαλύτερη των τριών μέτρων (άρθρο 27 §§ 2, 4, 5 του κτιριοδομικού κανονισμού), γ) αποτύπωση των αεραγωγών στις αντίστοιχες κατόψεις του κτιρίου, λόγω του ότι υπάρχουν μπάνια ή WC, που πρέπει να εξαερίζονται για λειτουργικούς λόγους και δ) αλλαγή εσωτερικών διαρρυθμίσεων υπογείου χώρου. Επί της ανωτέρω ένστασης της πρώτης εναγομένης η αρμόδια Επιτροπή του άρθρου 4 § 4 του π.δ. 267/1998 «Διαδικασία χαρακτηρισμού και κατεδάφισης νέων αυθαίρετων κατασκευών, τρόπος εκτίμησης της αξίας και καθορισμός του ύψους των προστίμων αυτών», εξέδωσε την από 02-02-2010 απόφασή της, με την οποία την απέρριψε και αποφάνθηκε ότι ισχύει η προσβαλλόμενη έκθεση αυτοψίας, το π.δ. 267/1998 και η Κ.Υ.Α. 9732/2004 («καθορισμός των προστίμων, ανέγερσης και διατήρησης των αυθαίρετων κατασκευών», Φ.Ε.Κ. Β’ 468/2004). Επίσης, ο προαναφερθείς ..../2009 φάκελος που κατέθεσε η πρώτη εναγομένη δεν έγινε δεκτός από το Τμήμα Έκδοσης (Χορήγησης) Οικοδομικών Αδειών του Πολεοδομικού Γραφείου …. και συνεπώς δεν νομιμοποιήθηκαν οι προαναφερθείσες αυθαίρετες κατασκευές με το άρθρο 22 του ν. 1577/1985. Για το λόγο αυτό στη συνέχεια οι δεύτερη και τρίτος των εναγομένων υπέβαλαν τις από 16.02.2010 αιτήσεις τους προς την Πολεοδομία ..... για την ένταξη των ημιυπαίθριων χώρων του ισογείου, της αλλαγής χρήσης του υπογείου και την τακτοποίηση κενού χώρου του ισογείου στο ν. 3843/2010 που επέτρεπε τη διατήρηση της χρήσης τους για 40 χρόνια. Ακολούθως, οι παραπάνω εναγόμενοι υπέβαλαν τις με αριθμούς ..., … και … δηλώσεις ένταξης στο ν. 4014/2011 αναφορικά με το κλείσιμο ημιυπαίθριου χώρου στο ισόγειο με νέα χρήση κατοικία (12,25 τ.μ.), προσθήκη κατ’ επέκταση στον πρώτο όροφο (66,82τ.μ.) και υπόγειο χώρο με νέα χρήση κατοικίας (83 τ.μ.), υπέρβαση κατ’ επέκταση υπόγειου χώρου (7,8 τ.μ.), καταβάλλοντας το σχετικό τέλος υπαγωγής στον ως άνω νόμο. Οι ως άνω δηλώσεις ένταξης μεταφέρθηκαν στις διατάξεις του ν. 4178/2013 και υποβλήθηκαν οι αντίστοιχες με αριθμούς …, … και … δηλώσεις - βεβαιώσεις περαίωσης της διαδικασίας υπαγωγής στο ν. 4178/2013 αντίστοιχα, με ημερομηνία υπαγωγής όλες την 18.11.2013, οι οποίες (δηλώσεις) βρίσκονται στο στάδιο της οριστικής υπαγωγής, ενώ έχει εξοφληθεί το 30% του συνολικού ποσού προστίμου για τις ακόλουθες αυθαίρετες κατασκευές. Ειδικότερα, η με αριθμό … βεβαίωση περαίωσης της διαδικασίας υπαγωγής στο ν. 4178/2013 αφορά στον υπόγειο χώρο με νέα χρήση κατοικίας (125,87 τ.μ.), επέκταση υπογείου εκτός περιγράμματος (11,54 τ.μ.), λεβητοστάσιο (8,06 τ.μ.), επέκταση κλιμακοστασίου ισογείου εκτός περιγράμματος (0,71τ.μ.), επέκταση κλιμακοστασίου πρώτου ορόφου εκτός περιγράμματος (0,71 τ.μ.), επέκταση δώματος (2,33 τ.μ.) και παραβάσεις αναλυτικού, η λοιπή δε παράβαση περιλαμβάνει: χωματουργικές εργασίες εκσκαφής (ξεμπάζωμα υπογείου), αλλαγή διαρρύθμισης κλιμακοστασίου με προσθήκη Lift σε όλα τα επίπεδα, καμινάδα λεβητοστασίου από υπόγειο μέχρι και το δώμα, κατασκευή προστεγάσματος άνωθεν της απόληξης κλιμακοστασίου στο δώμα, εγκατάσταση Η/Μ για πολυκουζινάκι και ηλιακούς θερμοσίφωνες στο δώμα, μεταφορά στηθαίου εξωστών στα άκρα των προβολών στο δώμα, αεραγωγοί στο δώμα κ.λπ. μικροαυθαιρεσίες. Η με αριθμό … βεβαίωση περαίωσης της διαδικασίας υπαγωγής στο ν. 4178/2013 αφορά στο κλείσιμο ημιυπαίθριου χώρου στο ισόγειο με νέα χρήση κατοικίας (13,69 τ.μ.), επέκταση ισογείου εκτός περιγράμματος (3,38 τ.μ.), παραβάσεις αναλυτικού, η λοιπή δε παράβαση αφορά στην αλλαγή διαρρύθμισης του ισογείου και το κλείσιμο της οπής του εξώστη στην πρόσοψη της ιδιοκτησίας. Η με αριθμό … βεβαίωση περαίωσης της διαδικασίας υπαγωγής στο ν. 4178/2013 αφορά στη μετατροπή χώρου πέργκολας από οπλισμένο σκυρόδεμα σε χώρο κατοικίας (87,86τ.μ.) και στην επέκταση πρώτου ορόφου εκτός περιγράμματος (3,38 τ.μ.). Με βάση τα αναφερθέντα στην (II) νομική σκέψη που προηγήθηκε, με την έκδοση των προαναφερθεισών βεβαιώσεων περαίωσης ανεστάλη για τριάντα (30) έτη κάθε διαδικασία επιβολής κυρώσεων για τις ένδικες αυθαίρετες κατασκευές σύμφωνα με τα άρθρα 8 § 1, 9 και 24 § 1 του νόμου αυτού. Ακολούθως, μετά τη θέση σε ισχύ του ν. 4495/2017, ο οποίος με το άρθρο 125 § 6 κατήργησε τα παραπάνω άρθρα του ν. 4178/2013, οι ως άνω δηλώσεις ένταξης μεταφέρθηκαν στις διατάξεις του νόμου αυτού (βλ άρθρο 125 § 1 αυτού) και υποβλήθηκαν από τους εναγόμενους οι αντίστοιχες με αριθμούς … με αριθμό πρωτοκόλλου …, … με αριθμό πρωτοκόλλου … και … με αριθμό πρωτοκόλλου … δηλώσεις - βεβαιώσεις περαίωσης της διαδικασίας υπαγωγής στο ν. 4495/2017, με ημερομηνία υπαγωγής όλες την 02-04-2018, οι οποίες (δηλώσεις) βρίσκονται στο στάδιο της οριστικής υπαγωγής, ενώ το συνολικό ποσό του καθορισθέντος προστίμου έχει εξοφληθεί πλήρως για ορισμένες και σε ποσοστό 30% για τις λοιπές. Ειδικότερα, η με αριθμό … με αριθμό πρωτοκόλλου … βεβαίωση περαίωσης της διαδικασίας υπαγωγής στο ν. 4495/2017 αφορά στον υπόγειο χώρο με νέα χρήση κατοικίας (125,87 τ.μ.), επέκταση υπογείου εκτός περιγράμματος (11,54 τ.μ.), λεβητοστάσιο (8,06 τ.μ.), επέκταση κλιμακοστασίου ισογείου εκτός περιγράμματος (0,71τ.μ.), επέκταση κλιμακοστασίου πρώτου ορόφου εκτός περιγράμματος (0,71 τ.μ.), επέκταση δώματος (2,33 τ.μ.) και παραβάσεις αναλυτικού, η λοιπή δε παράβαση περιλαμβάνει: χωματουργικές εργασίες εκσκαφής (ξεμπάζωμα υπογείου), αλλαγή διαρρύθμισης κλιμακοστασίου με προσθήκη Lift σε όλα τα επίπεδα, καμινάδα λεβητοστασίου από υπόγειο μέχρι και το δώμα, κατασκευή προστεγάσματος άνωθεν της απόληξης κλιμακοστασίου στο δώμα, εγκατάσταση Η/Μ για πολυκουζινάκι και ηλιακούς θερμοσίφωνες στο δώμα, μεταφορά στηθαίου εξωστών στα άκρα των προβολών στο δώμα, αεραγωγοί στο δώμα κ.λπ. μικροαυθαιρεσίες, η δε προθεσμία εξόφλησης των επιβληθέντων δυνάμει αυτής προστίμων λήγει στις 31.08. 2026. Η με αριθμό … με αριθμό πρωτοκόλλου … βεβαίωση περαίωσης της διαδικασίας υπαγωγής στο ν. 4495/2017 αφορά στο κλείσιμο ημιυπαίθριου χώρου στο ισόγειο με νέα χρήση κατοικία (13,69 τ.μ.), επέκταση ισογείου εκτός περιγράμματος (3,38 τ.μ.), παραβάσεις αναλυτικού, η λοιπή δε παράβαση αφορά στην αλλαγή διαρρύθμισης του ισογείου και το κλείσιμο της οπής του εξώστη στην πρόσοψη της ιδιοκτησίας και είναι πλήρως εξοφλημένη. Η με αριθμό … με αριθμό πρωτοκόλλου … βεβαίωση περαίωσης της διαδικασίας υπαγωγής στο ν. 4495/ 2017 αφορά στη μετατροπή χώρου πέργκολας από οπλισμένο σκυρόδεμα σε χώρο κατοικίας (87,87 τ.μ.) και στην επέκταση πρώτου ορόφου εκτός περιγράμματος (3,38 τ.μ.), η δε προθεσμία εξόφλησης των επιβληθέντων δυνάμει αυτής προστίμων λήγει στις 31.08.2026. Μετά δε την εξόφληση των προστίμων οι ένδικες κατασκευές εξαιρούνται οριστικά από την κατεδάφιση (άρθρο 96 § δ του ν. 4495/2017), κατά τα αναφερθέντα στην (II) νομική σκέψη που προηγήθηκε. Σύμφωνα, δε, με το με αριθμό πρωτ. .../.../ 16.12. 2013 έγγραφο του Γραφείου Ελέγχου Κατασκευών της Υπηρεσίας Δόμησης του Δήμου …, σε γενόμενο έλεγχο στο αρχείο της υπηρεσίας, διαπιστώθηκε ότι οι αναφερόμενες στην από 12-06-2009 έκθεση αυτοψίας αυθαίρετες κατασκευές της ιδιοκτησίας των εναγόμενων είχαν υπαχθεί στο ν. 4178/ 2013 και για τη συγκεκριμένη περίπτωση είχαν εφαρμογή οι διατάξεις του άρθρου 24 του ν. 4178/ 2013 περί αναστολής επιβολής κυρώσεων και είσπραξης προστίμων μέχρι την παρέλευση της προθεσμίας εξόφλησης των προστίμων. Επίσης, σύμφωνα με το με αριθμό πρωτ. .../.../16.12.2013 έγγραφο του Γραφείου Ελέγχου Κατασκευών της Υπηρεσίας Δόμησης του Δήμου …, έπειτα από έλεγχο των φακέλων της εν λόγω υπηρεσίας διαπιστώθηκε ότι, μετά την υπαγωγή των αυθαίρετων κατασκευών επί του ακινήτου ιδιοκτησίας των εναγομένων στο ν. 4178/2013, εξέλιπαν οι λόγοι διακοπής των οικοδομικών εργασιών, που είχε επιβληθεί σχετικά με την οικοδομή των εναγομένων, κατόπιν της από 12-06-2009 έκθεσης αυτοψίας και δυνάμει της με αριθμό πρωτ. οικ. ...../.../2009 διαβίβασης έκθεσης αυτοψίας και διακοπής οικοδομικών εργασιών, κατόπιν δε τούτου με το ως άνω έγγραφο του Γραφείου Ελέγχου Κατασκευών της Υπηρεσίας Δόμησης του Δήμου … ήρθη η διακοπή οικοδομικών εργασιών, με δεδομένο ότι, κατά τα αναφερθέντα σε αυτό (έγγραφο), η οικοδομή ήταν περατωμένη. Ακολούθως, με βάση την περιλαμβανόμενη σε αυτή δήλωση της πρώτης εναγομένης, δυνάμει εξουσιοδοτήσεων που έλαβε από τη δεύτερη και τρίτο των εναγομένων, περί του ότι το ακίνητο βρίσκεται εντός σχεδίου και οι εργασίες που θα εκτελεσθούν είναι σύμφωνες με τις ισχύουσες γενικές και ειδικές πολεοδομικές διατάξεις που διέπουν την περιοχή, εκδόθηκε η με αριθμό πρωτ. .../11.05. 2017 άδεια εργασιών του άρθρου 4 § 3 του ν. 4067/ 2012, ν. 4178/2013 και ν. 4258/2014, από το Τμήμα Έκδοσης Αδειών Δόμησης της Διεύθυνσης Υπηρεσίας Δόμησης του Δήμου …, σύμφωνα με την οποία για τις εκεί αναγραφόμενες μικρής κλίμακας εργασίες [είχαν κυκλωθεί στην οπίσθια σελίδα της ως άνω άδειας τα εξής: α) μικρής έκτασης εσωτερικές επισκευές ή διασκευές που δεν μεταβάλλουν τη φέρουσα κατασκευή του κτιρίου ή της όψης του..., β) εξωτερικοί χρωματισμοί ή αντικατάσταση κιγκλιδωμάτων ή επισκευή επιχρισμάτων ή επισκευή όψεων (χωρίς χρήση ικριωμάτων), αλλαγή ή επισκευή δαπέδων και επενδύσεων τοίχων ή ορόφων..., δ) συντήρηση, επισκευή ή διασκευή ή τμηματική αντικατάσταση εγκαταστάσεων και αγωγών κτιρίων, ε) αντικατάσταση εσωτερικών ή εξωτερικών κουφωμάτων στο ίδιο άνοιγμα..., ζ) μικρές διαμορφώσεις του εδάφους μέχρι συν/πλην 0,80 μέτρων από το φυσικό έδαφος..., θ) τοποθέτηση ηλιακών θερμοσιφώνων...], απαιτείται προ 48 ωρών έγγραφη ενημέρωση για την εκτέλεσή τους της αρμόδιας Υπηρεσίας Δόμησης, η οποία γνωστοποιείται στο οικείο αστυνομικό τμήμα. Ακολούθως, οι δεύτερη και τρίτος εναγόμενος ξεκίνησαν οικοδομικές και χωματουργικές εργασίες επί του ως άνω ακινήτου τους, με βάση την ως άνω άδεια εργασιών μικρής κλίμακας. Οι ενάγοντες, θεωρώντας ότι στο ακίνητο των εναγομένων εκτελούνταν εργασίες, που δεν ενέπιπταν στην κατηγορία εργασιών μικρής κλίμακας της διάταξης του άρθρου 4 § 3 του ν. 4067/2012, κάλεσαν την αστυνομική αρχή στις 02.06.2017, οπότε διαπιστώθηκε ότι στην οικοδομή των εναγομένων εκτελούνταν εργασίες εξωτερικού χρωματισμού και επιχρωματισμού και ο υπεύθυνος στο σημείο … υπέδειξε στα αστυνομικά όργανα την προαναφερθείσα με αριθμό πρωτ. .../11.05. 2017 άδεια εργασιών (βλ. σχετ. το με αριθμ. πρωτ. ..../..../...../22.11.2017 απόσπασμα του Γραφείου Αντιγράφων του Τμήματος Διοικητικής Υποστήριξης της Υποδιεύθυνσης Διοικητικής και Οικονομικοτεχνικής Υποστήριξης της Διεύθυνσης Άμεσης Δράσης Αττικής), τα δε αστυνομικά όργανα υπέδειξαν τα νόμιμα και αποχώρησαν. Επισημαίνεται δε ότι οι παραπάνω εργασίες (εξωτερικού χρωματισμού και επιχρωματισμού) προβλέπονταν από την προαναφερθείσα άδεια (βλ. σχετ. στην εν λόγω άδεια την περίπτωση β’ που αφορά σε εξωτερικούς χρωματισμούς ή αντικατάσταση κιγκλιδωμάτων ή επισκευή επιχρισμάτων ή επισκευή όψεων χωρίς χρήση ικριωμάτων), ενώ ουδόλως αναφέρεται στο προαναφερθέν απόσπασμα ότι οι εργασίες αυτές εκτελούνταν με χρήση ικριωμάτων, περίπτωση για την οποία δεν ίσχυε η ..../11.05.2017 επιδειχθείσα άδεια εργασιών μικρής κλίμακας. Εν συνεχεία, κατόπιν της με αριθ. πρωτ. ..../25.05.2017 καταγγελίας των εναγόντων, στις 06.06.2017, διακόπηκαν εκ νέου οι οικοδομικές εργασίες στην οικοδομή των εναγομένων, δυνάμει του εγγράφου με αριθμό πρωτ. ..../06.06.2017 περί διακοπής οικοδομικών εργασιών της Υπηρεσίας Δόμησης …, στο οποίο αναφερόταν ότι έλαβε χώρα υπέρβαση της ..../11.05.2017 έγγραφης ενημέρωσης - προ 48 ωρών- άδειας εργασιών του άρθρου 4 § 3 του ν. 4067/2012, ν. 4178/2013 και ν. 4258/2014 του Τμήματος Έκδοσης Αδειών Δόμησης της Διεύθυνσης Υπηρεσίας Δόμησης του Δήμου …, χωρίς όμως ουδόλως να εξειδικεύεται στο εν λόγω έγγραφο σε τι συνίσταται η υπέρβαση αυτή, καθώς και ότι θα ακολουθήσει έκθεση αυτοψίας με επίδοση προστίμου για τις παράνομες οικοδομικές εργασίες, η οποία όμως δεν αποδείχθηκε ότι εντέλει συντάχθηκε, καθόσον κανείς από τα διάδικα μέρη δεν την επικαλέσθηκε και προσκόμισε, ενώπιον του Δικαστηρίου αυτού. Αναφορικά με τις εργασίες που εντέλει εκτελέσθηκαν στο ακίνητο των εναγομένων, δυνάμει της προαναφερθείσας ..../11.05.2017 άδειας εργασιών μικρής κλίμακας του άρθρου 4 § 3 του ν. 4067/2012, ν. 4178/2013 και ν. 4258/2014, κατά τη διάρκεια που αυτή ίσχυσε, και ποιες ήταν καθ’ υπέρβαση αυτής, ουδόλως αποδείχθηκε ο αγωγικός ισχυρισμός ότι αυτές αφορούσαν αποκλειστικά σε διάνοιξη βόθρου και χρωματισμούς της εξωτερικής όψης της οικοδομής με χρήση ικριωμάτων, καθώς ούτε από έγγραφο προέκυψε ποιες οικοδομικές εργασίες διακόπηκαν, ούτε οι ενόρκως βεβαιούντες μάρτυρες των εναγόντων βεβαίωσαν περί του είδους αυτών. Αναπόδεικτος παρέμεινε και ο έτερος αγωγικός ισχυρισμός ότι δεν έπρεπε να εκδοθεί η ..../11.05.2017 προαναφερθείσα άδεια, λόγω ελλείψεών της συνισταμένων στη μη αναφορά των στοιχείων νομιμότητας του κτίσματος, του αριθμού της άδειας δόμησης και του εμβαδού αυτής, καθώς και του τίτλου των εργασιών που θα εκτελούνταν, διότι η διακοπή των οικοδομικών εργασιών επιβλήθηκε, κατά τα ήδη αναφερθέντα, λόγω υπέρβασής της και όχι λόγω ελλείψεών της (ελαττωματικότητάς της). Εξάλλου, δεν ενδιαφέρει για την εκτίμηση της ουσιαστικής βασιμότητας της προκείμενης αγωγής, η αιτίαση των εναγόντων που περιλαμβάνεται στο αγωγικό δικόγραφο, ότι αναληθής τυγχάνει η αναφορά στο υπ' αριθ πρωτ. .../.../16.12.2013 έγγραφο της Υπηρεσίας Δόμησης του Δήμου …, ότι μετά την υπαγωγή του παραπάνω ακινήτου στο ν. 4178/2013 ήρθη η διακοπή οικοδομικών εργασιών σε αυτό, με δεδομένο ότι η οικοδομή ήταν περαιωμένη (κατά τα αναφερόμενα στο εν λόγω έγγραφο), αφού, με βάση τα προαναφερθέντα, δεν αποδείχθηκε ότι οι προαναφερθείσες ένδικες αυθαίρετες κατασκευές επί της ιδιοκτησίας των εναγομένων συντελέστηκαν μετά την έκδοση της παραπάνω .... /11.05. 2017 άδειας εργασιών του άρθρου 4 § 3 του ν. 4067/2012, ν. 4178/2013 και ν. 4258/2014, δοθέντος ότι αυτές ήδη είχαν πραγματοποιηθεί, κατά τους χρόνους διενέργειας της από 27.05.2009 και 12.06.2009 αυτοψίας επί του ακινήτου των εναγομένων, σύμφωνα με τα αναφερόμενα στην από 12.06. 2009 έκθεση αυτοψίας του Πολεοδομικού Γραφείου … Στη συνέχεια, μετά την υπαγωγή των αυθαίρετων κατασκευών στο ν. 4495/2017, αναφορικά με την οικοδομή των εναγομένων εκδόθηκε αφενός η με αριθμό ...../2018 έγκριση δόμησης του Τμήματος Έκδοσης Αδειών Δόμησης της Διεύθυνσης Υπηρεσίας Δόμησης του Δήμου …, με ημερομηνία έγκρισης την 21.06.2018 και ισχύ μέχρι 21.06.2019, για εργασίες διαμόρφωσης περιβάλλοντος χώρου, κατασκευή περιτοίχισης, εξωτερικούς χρωματισμούς, κοπή ενός δέντρου και λοιπές εργασίες στη διώροφη με υπόγειο και δώμα οικοδομή, και αφετέρου η με αριθμό .../2018 άδεια δόμησης της ίδιας Υπηρεσίας, με ημερομηνία έγκρισης την 02.07.2018 και ισχύ μέχρι 02.07.2022, στην οποία αναφέρεται ότι την αρχιτεκτονική μελέτη και τις μελέτες υδραυλικών και παθητικής πυροπροστασίας συνέταξε ο πολιτικός μηχανικός, …, ο οποίος και ανέλαβε την γενική επίβλεψη του έργου και ορίστηκε υπεύθυνος συντονιστής επίβλεψης μέτρων ασφαλείας. Η δε ισχύς της ως άνω..../2018 άδειας δόμησης σημειώνεται ότι παρατάθηκε έως την 31.12.2024, βάσει του άρθρου 60 του ν. 4964/2022. Κατόπιν χορήγησης της ως άνω άδειας δόμησης, η Διεύθυνση Υπηρεσίας Δόμησης του Δήμου …, με το με αριθμό πρωτ. ..../16.07.2018 έγγραφό της, θεώρησε ότι εκλείπουν οι λόγοι διακοπής εργασιών που επιβλήθηκαν με το έγγραφό της με αριθμό πρωτ. .../06.06.2017 περί διακοπής οικοδομικών εργασιών στην οικοδομή των εναγομένων (πρόκειται για το έγγραφο με το οποίο διαπιστώθηκε ότι έλαβε χώρα υπέρβαση της .../11.05.2017 άδειας εργασιών μικρής κλίμακας του άρθρου 4 § 3 του ν. 4067/2012, ν. 4178/2013 και ν. 4258/2014) και επέτρεψε τη συνέχιση των οικοδομικών εργασιών σε αυτήν. Μετά ταύτα, οι ενάγοντες προέβησαν σε νέα από 27.07.2020 καταγγελία προς το Τμήμα Ελέγχου Κατασκευών και Αδειών της Διεύθυνσης Υπηρεσίας Δόμησης του Δήμου …, η οποία έλαβε αριθμό πρωτοκόλλου ..../27.07.2020, ζητώντας από την παραπάνω Υπηρεσία τον πλήρη έλεγχο της οικοδομής των εναγομένων, επικαλούμενοι ότι πληροφορήθηκαν ότι πρόκειται να τους χορηγηθεί νέα άδεια δόμησης, πλην όμως ουδείς των διαδίκων εισέφερε αποδεικτικό έγγραφο για την τύχη της καταγγελίας αυτής. Εξάλλου, ως ήδη αναφέρθηκε, με βάση το ν. 4178/ 2013 (άρθρα 8 § 1, 9 και 24 § 1 αυτού) και κατόπιν υποβολής των προαναφερθεισών αιτήσεων-δη-λώσεων εκ μέρους των εναγομένων είχε ανασταλεί για τριάντα (30) έτη η επιβολή κυρώσεων με την καταβολή του παραβόλου και του ενιαίου ειδικού προστίμου που προβλέπονταν από τον παραπάνω νόμο μέχρι την προθεσμία καταβολής του προστίμου, ενώ ηδύναντο να εξαιρεθούν οριστικά της κατεδάφισης υπό τις προϋποθέσεις της περ. ε΄ του άρθρου 9 του ως άνω νόμου. Ακολούθως πάντως, και μετά την κατάργηση των παραπάνω διατάξεων, με βάση τον ν. 4495/2017 (άρθρο 96 § δ αυτού) οι αυθαιρεσίες αυτές εξαιρούνται οριστικά από την κατεδάφιση με την υπαγωγή στο νόμο αυτό, δυνάμει των προαναφερθεισών δηλώσεων που υπέβαλαν οι εναγόμενοι, την καταβολή του σχετικού παραβόλου και την καταβολή του ενιαίου ειδικού προστίμου, το οποίο (ειδικό πρόστιμο) στην προκειμένη περίπτωση έχει ολοκληρωτικά καταβληθεί για τις αυθαιρεσίες του ισογείου, ενώ δεν έχει ολοκληρωτικά καταβληθεί για τις αυθαίρετες κατασκευές του πρώτου ορόφου, του δώματος και του υπογείου της οικοδομής των εναγομένων, αφού η προθεσμία εξόφλησης των επιβληθέντων προστίμων λήγει στις 31-08-2026, κατά τα ήδη αναφερθέντα. Εξάλλου, δεν προέκυψε ότι τα πολεοδομικά όργανα, τα οποία αποδέχθηκαν τις δηλώσεις των εναγομένων περί υπαγωγής των αυθαιρεσιών της οικοδομής τους στους παραπάνω νόμους (ν. 4178/2013 και ν. 4495/ 2017) και το σχετικό αίτημα που αυτές περιείχαν, ενήργησαν αντίθετα με τους διαγραφόμενους από το νόμο όρους και τύπους (επισημαίνεται ότι τα πολιτικά Δικαστήρια δεν μπορούν να ελέγξουν την ουσιαστική κρίση των πολεοδομικών οργάνων ως προς την ύπαρξη ή μη των πραγματικών προϋποθέσεων της αποδοχής των δηλώσεων-ΟλΑΠ 1/2018, ΑΠ 246/2019, ΑΠ 171/2006 ΤΝΠ Νόμος), η δε αποδοχή αυτών των δηλώσεων προερχόμενη (η αποδοχή) από τη Διοίκηση και ισοδυναμούσα με εκτελεστή διοικητική πράξη, δεν προέκυψε ότι έχει ακυρωθεί, κατόπιν αίτησης ακύρωσης, από τα αρμόδια διοικητικά δικαστήρια και συνεπώς αποκλείεται η αξίωση κατεδάφισης από τα όργανα του Κράτους των αυθαιρεσιών που υπήχθησαν στους παραπάνω νόμους και είναι πλέον πολεοδομικά τακτοποιημένες, σύμφωνα με την (II) νομική σκέψη που προηγήθηκε. Ερευνητέο όμως είναι αν η διατήρηση των πολεοδομικά τακτοποιημένων αυθαιρεσιών προσβάλλει ιδιωτικό δικαίωμα, δηλαδή την προσωπικότητα των εναγόντων. Ήδη, με την υπό κρίση αγωγή τους οι ενάγοντες, επικαλούμενοι τις αναφερόμενες στην από 12-06-2009 έκθεση αυτοψίας αυθαίρετες κατασκευές επί της όμορης διώροφης οικοδομής των εναγομένων, ισχυρίζονται ότι δικαιούνται χρηματική ικανοποίηση λόγω ηθικής βλάβης, εξαιτίας της παράνομης προσβολής που έχουν υποστεί στην προσωπικότητά τους, την άρση της οποίας επίσης ζητούν με την κατεδάφιση των αυθαίρετων κατασκευών, άλλως επικουρικά την καταβολή αποζημίωσης, λόγω μείωσης της αξίας της οικοδομής τους, καθώς, όπως υποστηρίζουν, από τις ως άνω αυθαίρετες κατασκευές, δηλαδή α) του κτίσματος επιφάνειας 14,43 τ.μ. άνωθεν του κλειστού ημιυπαίθριου ισογείου και του εξώστη έμπροσθεν και καθ'όλο το μήκος του κτίσματος αυτού μέχρι το κούτελο της ταράτσας της οικοδομής (πρόκειται για την επέκταση του πρώτου ορόφου κατά 87,87 τ.μ.), β) της προέκτασης του λεβητοστασίου του υπογείου εκτός του περιγράμματος του κτιρίου, επιφάνειας 7,80 τ.μ., γ) της τοποθέτησης στο νοτιο-ανατολικό τμήμα αυτού της ογκώδους καμινάδας, σε απόσταση μικρότερη των 3 μέτρων από τα υπνοδωμάτια της κατοικίας τους που βρίσκονται στο νότιο τμήμα αυτής, ενώ η καμινάδα κατά τα αρχικά σχέδια έπρεπε να τοποθετηθεί στο πλαγιοδυτικό τμήμα της οικοδομής, καθώς και δ) της τοποθέτησης πέντε αεραγωγών πάνω στην οροφή της αυθαίρετης επέκτασης του δώματος, επιφάνειας 9,85 τ.μ,, για τις οποίες, λόγω απατηλών διαβεβαιώσεων της πρώτης εναγομένης περί τήρησης της πολεοδομικής νομοθεσίας, αντέδρασαν με την υποβολή καταγγελίας το έτος 2009, επήλθε πλήρης κάλυψη της προς νότο θέας της κατοικίας τους προς το πευκόφυτο δάσος του …, στην οποία (θέα) είχαν αποβλέψει κατά την αγορά του οικοπέδου τους, ενώ περαιτέρω προκλήθηκε στέρηση του ζωτικού χώρου, του αερισμού και του ηλιασμού της οικίας τους και διαταράχθηκε η ηρεμία και η άνεση, την οποία αυτή (οικία) τους παρείχε, αφού η άμεση γειτνίαση, που επέφεραν οι εναγόμενοι με τις παράνομες κατασκευές και τις επιβλαβείς εγκαταστάσεις τους, συνεπαγόταν θορύβους, αναπνευστικά προβλήματα από τις αναθυμιάσεις επιβλαβών αερίων και τον κίνδυνο πιθανής εκδήλωσης έκρηξης και πυρκαγιάς, με αποτέλεσμα να αναιρείται ουσιαστικά η ιδιότητα της κατοικίας των εναγόντων ως μόνιμης κατοικίας. Επικαλούνται, δε, ακόμη απατηλή συμπεριφορά της πρώτης εναγομένης, με την παροχή απατηλών διαβεβαιώσεων περί συμμόρφωσής της με την πολεοδομική νομοθεσία, δοθείσες, κατά τον αγωγικό ισχυρισμό, στις αρχές του έτους 2001, πλην όμως οι ως άνω αιτιάσεις τους δεν επιβεβαιώθηκαν από τους ενόρκως βεβαιούντες μάρτυρες αυτών (των εναγόντων), καθόσον αυτοί κατέθεσαν μόνο για γνωστοποίηση προθέσεων της πρώτης εναγομένης επί λέξει «να ανεγείρει υπό την επίβλεψή της νεόδμητη κατοικία, που θα αποτελούσε το στολίδι της περιοχής», ενώ ουδόλως κατέθεσαν για άλλα περιστατικά, στα οποία ήταν παρόντες, κατά τα οποία δόθηκαν τέτοιες απατηλές διαβεβαιώσεις, ώστε να έχουν ιδία αντίληψη, πέραν των όσων τους μετέφεραν οι ενάγοντες. Ακόμη, από το σύνολο των αποδεικτικών μέσων που εισφέρθηκαν στο Δικαστήριο, δεν αποδείχθηκε ότι μειώθηκε ουσιωδώς η θέα της οικίας των εναγόντων στο δάσος του ..... από: α) το κτίσμα άνωθεν του κλειστού ημιυπαίθριου ισογείου, επιφάνειας 14,43 τ.μ. και τον έμπροσθεν και καθ’ όλο το μήκος του κτίσματος αυτού και μέχρι το κούτελο της ταράτσας της οικοδομής εξώστη (πρόκειται για την πολεοδομικώς τακτοποιημένη επέκταση του πρώτου ορόφου, κατά 87,87 τ.μ., κατά μήκος της ανατολικής πλευράς του, με τη μετατροπή πέργκολας από οπλισμένο σκυρόδεμα σε χώρο κατοικίας), β) την επέκταση του δώματος και της οροφής του, επιφάνειας 9,85 τ.μ, (πρόκειται για την πολεοδομικώς τακτοποιημένη επέκταση επιφάνειας 2,33 τ.μ. και κατασκευή προστεγάσματος άνωθεν της απόληξης κλιμακοστασίου στο δώμα), γ) την τοποθέτηση πέντε αεραγωγών επ' αυτής (πρόκειται για τις πολεοδομικά τακτοποιημένες κατακόρυφες στήλες αερισμού των υδραυλικών εγκαταστάσεων της οικοδομής, οι οποίες ξεκινάνε από το δάπεδο της ταράτσας της οικοδομής, ακριβώς μπροστά από την βόρεια πλευρά του δώματος, ήτοι της απόληξης του κλιμακοστασίου, εκτεινόμενες μέχρι το ύψος του προστεγάσματός του και στη συνέχεια μέσω οπών πάνω από αυτό, σε διαφορετικά ύψη η καθεμία, όχι πάντως πάνω από ένα μέτρο το μεγαλύτερο, ως εμφαίνεται στις προσκομισθείσες από τους ενάγοντες φωτογραφίες), δ) την πολεοδομικά τακτοποιημένη προέκταση του λεβητοστασίου του υπογείου, εκτός του περιγράμματος του κτιρίου, επιφάνειας 7,80 τ.μ. (η οποία σημειώνεται ότι ευρίσκεται σε απόσταση 0,70 μ. από το οπίσθιο όριο του οικοπέδου-βλ. από 23.10.2017 έκθεση απόψεων του …, πολιτικού μηχανικού, προέδρου και διευθύνοντος συμβούλου της ανώνυμης τεχνικής εταιρείας … ΑΕ») και ε) την τοποθέτηση της πολεοδομικά τακτοποιημένης καμινάδας αυτού στο νοτιο-ανατολικό τμήμα της προέκτασης του λεβητοστασίου (στην οπίσθια βόρεια πλευρά της οικοδομής, αντί της αριστερής πλαγιοδυτικής όψης της). Ειδικότερα, αφενός δεν αποδείχθηκε ότι έλαβε χώρα υπέρβαση του ανώτατου επιτρεπόμενου ύψους της οικοδομής, λόγω των παραπάνω αυθαίρετων κατασκευών, καθόσον το ύψος της οικοδομής των εναγομένων είναι 8,50 μέτρα, ενώ στην περιοχή, όπου επιτρεπόμενη χρήση των οικοδομών είναι μόνο αυτή της αμιγούς κατοικίας, επιτρέπεται μέγιστο ύψος 11 μέτρα, χωρίς να προσμετρώνται οι αεραγωγοί εξαερισμού στο εν λόγω ύψος, σύμφωνα τόσο με το άρθρο 16 § 1 ν. 1577/1985- ΓΟΚ, που ίσχυε κατά το χρόνο έκδοσης της άδειας της οικοδομής των εναγομένων, όσο και με το άρθρο 15 § 2β του ν. 4067/2012-ΝΟΚ, καθόσον πρόκειται για χαμηλό κτίριο (8,50 μ) που δεν έχει εξαντλήσει τον συντελεστή δόμησης (βλ την από Σεπτέμβριο 2017 τεχνική έκθεση του πολιτικού μηχανικού ....), αφετέρου από μόνη την ύπαρξή τους και συνεκτιμωμένου του ότι οι (άνωθεν του εδάφους) υπερβάσεις αυτές, μεταξύ των οποίων και αυτή του πρώτου ορόφου, βρίσκονται εντός του εγκεκριμένου περιγράμματος της οικοδομής, δεν αποδείχθηκε ότι περιορίσθηκε ουσιωδώς η οπτική επαφή του ακινήτου των εναγόντων με το εν λόγω δάσος. Τούτο διότι, το μεν ισόγειο της οικίας των εναγόντων θα εμποδιζόταν να είχε ούτως ή άλλως οπτική επαφή με το δάσος, λόγω του υπόλοιπου όγκου της οικοδομής των εναγομένων, ο δε πρώτος όροφος της οικίας τους, ευρισκόμενος σε υψηλότερο επίπεδο σε σχέση με τον πρώτο όροφο της οικοδομής των εναγομένων, ως εμφαίνεται στις προσκομισθείσες από τους διαδίκους φωτογραφίες, δεν θα μπορούσε να είχε μεγαλύτερη οπτική επαφή, ακόμη και αν δεν είχαν λάβει χώρα οι εν λόγω αυθαιρεσίες του πρώτου ορόφου, ενώ, τέλος, η σοφίτα της οικοδομής τους, εμβαδού 77,90 τ.μ., η οποία έχει ανεγερθεί κάτω από τη στέγη του ακινήτου, και φέρει καμινάδα και ηλιακό θερμοσίφωνα επί της οροφής της, καθ’ υπέρβαση της οικοδομικής άδειας, πλην όμως έχει υπαχθεί στο ν. 4178/2013. Σύμφωνα με την από Νοέμβριο 2017 προσκομισθείσα από τους ενάγοντες τεχνική γνωμάτευση του πολιτικού μηχανικού …, βρίσκεται σε υψηλότερο επίπεδο από τον πρώτο όροφο και την ταράτσα της οικοδομής των εναγομένων και περιβάλλεται από μπατικό τοίχο που ανέρχεται ως το μέσον του ύψους αυτής, σύμφωνα με την από 23.10.2017 έκθεση απόψεων του …, και τις φωτογραφίες που προσκόμισαν οι εναγόμενοι. Συνεπώς, ουδόλως επιδρούν στη θέα της οι κατασκευές αυτές και τούτο παρεκτός του ότι, ούτε οι ενάγοντες επικαλούνται, ούτε και αποδείχθηκε ότι η ως άνω σοφίτα έχει ανοίγματα προς νότο που να προσφέρουν θέα προς το δάσος του … και να βλέπουν προς την οικοδομή των εναγομένων. Για τους ίδιους λόγους η πολεοδομικά τακτοποιημένη μετατόπιση των συμπαγών στηθαίων ύψους ενός μέτρου, στο δώμα της οικοδομής των εναγομένων, παράλληλα ως προς τη θέση που προέβλεπε το σχέδιο της κάτοψης του δώματος της οικοδομικής άδειας και με το δεδομένο ότι αυτά έχουν νόμιμο ύψος, ένα (1) μέτρο, σύμφωνα με τον Κτιριοδομικό Κανονισμό (άρθρο 15 § 2 απόφασης 3046/304/1989, βλ. την από 16.11.2017 τεχνική έκθεση του Πολιτικού Μηχανικού ....), ομοίως δεν επηρεάζει την οπτική επαφή με το δάσος του … από την οικία των εναγόντων. Η δε πολεοδομικά τακτοποιημένη τροποποίηση υπόγειου χώρου σε χώρο κύριας χρήσης έχει λάβει χώρα στο εσωτερικό της οικοδομής των εναγομένων, όπως και η επίσης πολεοδομικά τακτοποιημένη κατασκευή λεβητοστασίου στο υπόγειο της οικοδομής των εναγομένων, και συνεπώς δεν παρεμποδίζουν, λόγω της θέσης τους, την οπτική επαφή με το δάσος του … Το ίδιο ισχύει, τόσο για την πολεοδομικά τακτοποιημένη τοποθέτηση των πέντε αεραγωγών επί της οροφής του δώματος, όσο και της καμινάδας του λεβητοστασίου σε άλλη θέση από την αρχικώς προβλεπόμενη, καθώς και για την επίσης πολεοδομικά τακτοποιημένη επέκταση του δώματος και του προστεγάσματός του, αφού πρόκειται για μικρές κατασκευές που δεν μπορούν, κατά τα διδάγματα της κοινής πείρας, να περιορίσουν τη θέα του όμορου ακινήτου. Ακόμη, πάντως, και αν δεν είχαν συντελεστεί οι εν λόγω πολεοδομικά τακτοποιημένες επεκτάσεις και κατασκευές, οι οποίες βρίσκονται, ως προαναφέρθηκε, εντός του εγκεκριμένου περιγράμματος της οικοδομής (πλην του λεβητοστασίου στο υπόγειο), και πάλι θα υφίστατο κάλυψη της προς νότο θέας της οικοδομής των εναγόντων προς το πευκόφυτο δάσος του …, λόγω της κατασκευής της οικοδομής των εναγομένων, αφού, σύμφωνα με τα διδάγματα της κοινής πείρας, η ανέγερση οικοδομήματος σε οικόπεδο, σύμφωνα με νόμιμα εκδοθείσα οικοδομική άδεια, όπως εν προκειμένω, συνεπάγεται, κατά φυσικό επακόλουθο, την έλλειψη δυνατότητας απεριόριστης θέας των όμορων ακινήτων προς την πλευρά, στην οποία οικοδομήθηκε το νεότερο ακίνητο. Για το θέμα του ηλιασμού θα πρέπει ειδικότερα να επισημανθεί ότι, από την αντιπαραβολή της θέσης και της περιγραφής των όμορων ακινήτων των διαδίκων, προκύπτει, ως ήδη αναφέρθηκε, ότι η οικία των εναγόντων στην οπίσθια όψη της είναι όμορη με αυτή των εναγομένων προς τη βόρεια πλευρά της τελευταίας (και αντίστοιχα νότια οπίσθια πλευρά του ακινήτου των εναγόντων), με αποτέλεσμα να μην επηρεάζεται από την οικοδομή των εναγομένων ο επαρκής ηλιασμός και φωτισμός του ακινήτου των εναγόντων, δοθείσας της γνωστής σε όλους εξ ανατολής προς δύση πορείας του ήλιου επί του ουρανού. Ούτε δε και ο αερισμός της οικίας των εναγόντων πλήττεται από τις προαναφερθείσες πολεοδομικά τακτοποιημένες κατασκευές της οικοδομής των εναγομένων, αφού η οικία των εναγόντων έχει ανοίγματα τόσο στη δυτική όσο και στη βόρεια πλευρά της, η οποία έχει πρόσοψη επί της οδού …, βρίσκεται δε αυτή (η οικία) σε απόσταση 6,60 μέτρων από την οικοδομή των εναγομένων, ως επισημαίνεται στην από Σεπτέμβριο 2017 τεχνική έκθεση του πολιτικού μηχανικού …, σε συνδυασμό με τις φωτογραφίες που επικαλούνται και προσκομίζουν οι διάδικοι, από τις οποίες επίσης προκύπτει ότι στην περιοχή αυτή υπάρχει έντονη δενδροφύτευση με πεύκα, γεγονός που συνδράμει στον φυσικό αερισμό των κατοικιών της, μεταξύ των οποίων και αυτής των εναγόντων. Επιπροσθέτως, θα πρέπει να αναφερθεί ότι ναι μεν η επέκταση του πρώτου ορόφου κατά 87,87 τ.μ., στη θέση που υπήρχε πέργκολα από οπλισμένο σκυρόδεμα, αποτελεί πολεοδομική παράβαση, πλην όμως, πέραν του ότι αυτή έχει πολεοδομικά τακτοποιηθεί, δεν επηρεάζει, ενόψει του όγκου των δύο κτιρίων (των εναγόντων και των εναγομένων) και της ήδη υφισταμένης και εγκεκριμένης από την Πολεοδομία θέσης τους, στην ίδια νοητή ευθεία, σύμφωνα με τις αεροφωτογραφίες που προσκομίσθηκαν από τους εναγόμενους, τον αερισμό της οικίας των εναγόντων και δεν επιδεινώνει τους όρους διαβίωσής τους σε αυτή. Οι δε λοιπές κατασκευές των αεραγωγών, της καμινάδας και της επέκτασης του δώματος και του προστεγάσματός του είναι μικρές και ουδεμία επιρροή δύνανται να έχουν, από μόνη την ανέγερσή τους, επί του αερισμού του ακινήτου τους. Άλλωστε δεν αποδείχθηκε ότι υπήρξε υπέρβαση του περιγράμματος της οικοδομής των εναγομένων ή του ύψους της ή αλλαγή της τοποθέτησής της στον περιβάλλοντα χώρο ή μη τήρηση των προβλεπομένων αποστάσεων από το όριο του ακινήτου τους (πέραν αυτής του υπόγειου λεβητοστασίου), συνεπεία των οποίων να έχει επηρεασθεί επί τω χείρω ο αερισμός της οικίας των εναγόντων. Ακόμη, από την οικοδομή των εναγομένων, στην οποία ουδείς κατοικεί, αφού δεν έχει ολοκληρωθεί, δεν προέρχεται εκπομπή καυσαερίων, θορύβων, αναθυμιάσεων, επιβλαβών αερίων και δεν υφίσταται κίνδυνος πιθανής εκδήλωσης έκρηξης και πυρκαγιάς στο λεβητοστάσιο, αφού η οικοδομή των εναγομένων δεν περιλαμβάνει εγκαταστάσεις θέρμανσης, ενώ ο χώρος του λεβητοστασίου είναι κενός, χωρίς να υπάρχει σε αυτόν οποιαδήποτε εγκατάσταση θέρμανσης ή άλλης λειτουργίας. Ειδικότερα, κατά πρώτον δεν αποδείχθηκε ότι η μελλοντική εγκατάσταση θέρμανσης στο χώρο του πολεοδομικώς τακτοποιημένου υπόγειου λεβητοστασίου, λόγω της κατασκευής και λειτουργίας της, δεν θα εξασφαλίζει την ασφάλεια της γειτονικής κατοικίας των εναγόντων (άρθρο 27 § 1.3.α του Κτιριοδομικού Κανονισμού-Απόφαση 3046/304/89). Η δε καμινάδα του λεβητοστασίου, εκτός από ημιτελής καθ’ ύψος, είναι χωρίς «καπέλο», ως εμφαίνεται στις σχετικές φωτογραφίες που προσκόμισαν οι διάδικοι, και χωρίς να έχει λειτουργήσει ποτέ προς απαγωγή καυσαερίων, σύμφωνα με την από 23.10.2017 έκθεση απόψεων του …, η οποία δεν αντικρούσθηκε από έτερο αποδεικτικό μέσο. Ειδικά για την καμινάδα θα πρέπει, επίσης, να αναφερθεί ότι, σύμφωνα με το άρθρο 27 § 2.4.2.5. του Κτιριοδομικού Κανονισμού-Απόφαση 3046/304/ 89 «Η καπνοδόχος (ενν του λεβητοστασίου), πρέπει να καταλήγει τουλάχιστο 1m πάνω από το σημείο εξόδου της, 0,7m από οποιασδήποτε ακμή κτιρίου που βρίσκεται σε ακτίνα μικρότερη των 3.0m από αυτή και 1,5m από καυστά υλικά. Σε περίπτωση που υπάρχουν ανοίγματα που βρίσκονται ψηλότερα από την απόληξη της καπνοδόχου και σε οριζόντια απόσταση μικρότερη των 10m από αυτήν και η Αρμόδια αρχή διαπιστώσει ενόχληση από την εκπομπή καυσαερίων, μπορεί να επιβάλλει την ανύψωση της καπνοδόχου ή να διατάξει άλλα μέτρα για τον περιορισμό της ενόχλησης σε ανεκτά όρια», ενώ, σύμφωνα με την § 2.4.2.7 του ιδίου άρθρου «Καπναγωγός είναι η διάταξη που συνδέει το λέβητα με την καπνοδόχο.... γ. Το τελικό σημείο εξόδου των καυσαερίων είναι προστατευμένο με ειδικό εξάρτημα. Σε περίπτωση που υπάρχουν ανοίγματα που βρίσκονται ψηλότερα από την απόληξη της καπνοδόχου και σε οριζόντια απόσταση μικρότερη των 6m από αυτήν και η Αρμόδια αρχή διαπιστώσει ενόχληση από την εκπομπή καυσαερίων, μπορεί να επιβάλλει την ανύψωση ή να διατάξει άλλα μέτρα για τον περιορισμό της ενόχλησης σε ανεκτά όρια». Στη συγκεκριμένη περίπτωση, όμως, ανοίγματα στον πρώτο όροφο της οικοδομής των εναγόντων ευρισκόμενα ψηλότερα από την απόληξη της καμινάδας του λεβητοστασίου δεν υπάρχουν, ενώ όσον αφορά τη σοφίτα της οικοδομής τους, ούτε οι ενάγοντες επικαλέσθηκαν, ούτε αποδείχθηκε ότι έχει τέτοια ανοίγματα, ψηλότερα από την απόληξη της καμινάδας και μάλιστα σε απόσταση μικρότερη των 10 μέτρων ή των 6 μέτρων σε οριζόντια απόσταση από αυτή. Εξάλλου, η καμινάδα είναι τοποθετημένη εντός της υποχρεωτικής ακάλυπτης απόστασης των 2,50 μέτρων της οικοδομής από το κοινό όριο των οικοπέδων των διαδίκων, σύμφωνα με την § 4 του άρθρου 14 του ν. 1577/1985 σε συνδυασμό με το άρθρο 17 § 2 του ως άνω νόμου και σε απόσταση 6,60 μέτρων από την οικοδομή των εναγόντων, καθόσον οι ανωδομές των δύο οικοδομών βρίσκονται σε αυτή την απόσταση (βλ την από Σεπτέμβριο 2017 τεχνική έκθεση του πολιτικού μηχανικού ....) και ήδη, αν και ημιτελής, το ύψος της (χωρίς την τοποθέτηση του καπέλου) υπερβαίνει το ύψος της ταράτσας της οικοδομής των εναγόντων, ως άλλωστε εμφαίνεται στις προσκομισθείσες φωτογραφίες των διαδίκων. Επομένως, τα καυσαέρια από τη μελλοντική λειτουργία του λέβητα δεν θα εκλύονται μέσω της καμινάδας στο ύψος του πρώτου ορόφου της οικίας των εναγόντων, όπου, κατά τον αγωγικό ισχυρισμό, βρίσκονται τα υπνοδωμάτια, αλλά άνωθεν της ταράτσας τους. Πέραν τούτων, σε κάθε περίπτωση στο παρόν χρονικό σημείο δεν δύναται να επέλθει ενόχληση εκ της καμινάδας, εφόσον δεν εκλύονται καυσαέρια, καθόσον, ως ήδη αναφέρθηκε, δεν έχει ολοκληρωθεί η κατασκευή ούτε αυτής (και του καπναγωγού της), ούτε του λεβητοστασίου. Επιπροσθέτως, η τοποθέτηση των πέντε αεραγωγών εξαερισμού των μπάνιων σε υψηλότερο σημείο, το οποίο υπερβαίνει το ύψος της ταράτσας της οικίας των εναγόντων, ως εμφαίνεται στις προσκομισθείσες από τους διαδίκους φωτογραφίες, αντί για το αρχικώς προβλεπόμενο σημείο και δη το δάπεδο της ταράτσας της οικοδομής των εναγομένων, ως διατείνονται οι ενάγοντες ότι συνηθίζεται στην περιοχή τους, δεν συνεπάγεται την περαιτέρω επιβάρυνση του ατμοσφαιρικού αέρα, αφού τα τυχόν δυσώδη αέρια θα εκχέονται στον αέρα σε ακόμη υψηλότερο ύψος, σε σχέση με τον πρώτο όροφο της οικίας των εναγόντων, όπου βρίσκονται τα υπνοδωμάτια. Εξάλλου, σύμφωνα με το άρθρο 26 § 3.10 του Κτιριοδομικού Κανονισμού-Απόφαση 3046/304/89 «3.10. Οι απολήξεις των κατακόρυφων στηλών ακαθάριστων ή αερισμού πρέπει να είναι σε τέτοιες θέσεις, ώστε να μην αποτελούν κίνδυνο για την υγεία ή ενόχληση και πάντως να μην είναι χαμηλότερα από 1,5 μέτρο από δάπεδο που βρίσκεται στην ίδια στάθμη με δάπεδο χώρου κύριας χρήσης του ίδιου κτιρίου», περίπτωση που δεν αποδείχθηκε ότι συντρέχει εν προκειμένω, που οι εν λόγω αεραγωγοί δεν έχουν καν τεθεί σε λειτουργία προς εξαερισμό των εγκαταστάσεων αποχέτευσης, αφού στους χώρους υγιεινής της οικοδομής των εναγομένων δεν έχουν τοποθετηθεί λεκάνες, λουτήρες, νιπτήρες ή νεροχύτες, ούτε υπάρχουν λύματα προς αποχέτευση και κατασκευασμένος βόθρος, σύμφωνα με την από 23.10.2017 έκθεση απόψεων του .., η οποία δεν αντικρούσθηκε από έτερο αποδεικτικό μέσο. Συνεπώς, ανεπέρειστες είναι οι αγωγικές αιτιάσεις περί προσβολής της προσωπικότητας των εναγόντων, λόγω εκπομπών καυσαερίων και δυσωδιών και κινδύνων πυρκαγιάς και έκρηξης, προερχομένων από την οικοδομή των εναγομένων, αφού δεν αποδείχθηκε ότι πράγματι έλαβαν χώρα τέτοιες καταστάσεις, λαμβανομένου υπόψη ότι η οικοδομή των εναγόμενων παραμένει ημιτελής και ακατοίκητη και ουδόλως αποδεικνυομένου ότι από τη μελλοντική εγκατάσταση των εναγόμενων στην οικοδομή τους, θα υπάρξει τέτοια χρήση των αεραγωγών, του λεβητοστασίου ή της καμινάδας, η οποία θα προκαλέσει τέτοιου είδους και ποσότητας εκπομπές δυσωδών αερίων και καυσαερίων ή κίνδυνο πυρκαγιάς ή έκρηξης, ώστε να προκληθεί επιβάρυνση της υγείας των εναγόντων ή κίνδυνος για τη ζωή τους, Συνοψίζοντας, αναφορικά με το (I) αίτημα της αγωγής περί άρσης της προσβολής της προσωπικότητας των εναγόντων με την κατεδάφιση των αναφερομένων ειδικότερα στην αγωγή κτισμάτων και κατασκευών, δεκτού γενομένου του συναφούς (πρώτου) λόγου της έφεσης κατ’ ουσίαν και της έφεσης εν μέρει δεκτής κατ’ ουσίαν, αφού εξαφανισθεί η εκκαλουμένη απόφαση και κατά το μέρος αυτό, κατά το οποίο απορρίφθηκε η αγωγή, ως προς το παραπάνω αίτημα ως μη νόμιμη και ακολούθως κρατηθεί η υπόθεση από το Δικαστήριο τούτο και ερευνηθεί εκ νέου η αγωγή ως προς την ουσία της, σε σχέση με το προαναφερόμενο κεφάλαιο της απόφασης που εκκαλείται (άρθρο 535 ΚΠολΔ), το αίτημα αυτό θα πρέπει να απορριφθεί ως ουσιαστικά αβάσιμο, με βάση τα ήδη αναφερθέντα, αφού από τις πολεοδομικά τακτοποιημένες ένδικες κατασκευές δεν προσβάλλεται παρανόμως η προσωπικότητα των εναγόντων, καθώς δεν μειώνεται ουσιωδώς ο φωτισμός, ηλιασμός, αερισμός και θέα του ακινήτου τους, επομένως δεν υφίστανται στέρηση ή παρεμπόδιση απόλαυσης των ως άνω περιβαλλοντικών αγαθών, και δεν επιδεινώνονται οι συνθήκες διαβίωσής τους. Επισημαίνεται ότι το Δικαστήριο αυτό, μετά την εξαφάνιση της εκκαλουμένης απόφασης, δεν εμποδίζεται να εκδώσει απόφαση επιβλαβέστερη για τους εκκαλούντες, παρότι δεν ασκήθηκε από τους εφεσίβλητους δική τους έφεση, σύμφωνα με το άρθρο 536 § 2 ΚΠολΔ, διότι κρίνει την ουσία της υπόθεσης (ΑΠ 489/2021, ΑΠ 158/ 2021, ΑΠ 2250/2014 ΤΝΠ Νόμος, ΑΠ 1062/2005 ΕλλΔνη 2007. 174). Συνακολούθως, εφόσον δεν αποδείχθηκε η τέλεση παράνομης πράξης εκ μέρους των εναγομένων, λόγω της πολεοδομικής τακτοποίησης των ένδικων αυθαιρεσιών, η οποία κατά λογική αναγκαιότητα συνεπάγεται το συμπέρασμα ότι η οικοδομή των εναγομένων έχει εντέλει κατασκευασθεί σύμφωνα με τους προβλεπόμενους νόμιμους πολεοδομικούς κανόνες και περιορισμούς, αλλά ούτε και ζημία των εναγόντων, λόγω της μείωσης της αξίας του ακινήτου τους, αφού δεν μειώνεται ο φωτισμός, ηλιασμός, αερισμός και θέα του από τις κατασκευές αυτές, δεν έσφαλε το πρωτοβάθμιο δικαστήριο το οποίο, έστω και με συνοπτικότερη αιτιολογία, η οποία συμπληρώνεται με την παρούσα (άρθρο 534 ΚΠολΔ), απέρριψε το επικουρικό (για την περίπτωση απόρριψης του κύριου αιτήματος άρσης της προσβολής της προσωπικότητάς τους) αγωγικό αίτημα για αποζημίωση ποσού 225.600 ευρώ, λόγω μείωσης της αξίας του ακινήτου τους, καθώς και το (III) αίτημα της αγωγής περί χρηματικής ικανοποίησης της ηθικής βλάβης τους, ως ουσιαστικά αβάσιμα και ως εκ τούτου θα πρέπει να απορριφθούν οι λοιποί λόγοι της έφεσης, συνολικώς εκτιμώμενοι, με τους οποίους οι ενάγοντες παραπονούνται για εσφαλμένη εκτίμηση των αποδείξεων σχετικά με τα παραπάνω απορριφθέντα αγωγικά αιτήματα.
Ν.Γ.Ν.